Mail Art
Με την πλειοψηφία της αλληλογραφίας μας να γίνεται πια ψηφιακά, είναι πραγματικά πολύ ιδιαίτερο να λαμβάνεις έναν όμορφο φάκελο στο γραμματοκιβώτιο σου. Ειδικά δε, όταν έχει το όνομα και την διεύθυνση γραμμένα ολογράφως και με προσεγμένο τρόπο, ξέρεις ότι κάποιος μπήκε σε ιδιαίτερο κόπο για να τα γράψει και να στο στείλει.
Προσκλητήρια γάμου
Στις μέρες μας, μόνο εάν έχουμε να ετοιμάσουμε προσκλητήρια γάμου ή βάπτισης, μπαίνουμε στον κόπο να στείλουμε ένα προσεγμένο φάκελο με καλλιγραφικά γράμματα. Ξέρουμε ότι ο καλεσμένος μας θα εκτιμήσει ένα άψογο προσκλητήριο και θα πειστεί ότι το ετοιμάσαμε με αγάπη και σεβασμό.
Κατά την Martha Stewart, την Αμερικανίδα βασίλισσα του lifestyle, υπάρχουν κάποια εθιμοτυπικά στη διαδικασία αποστολής των προσκλητηρίων: Οι ετοιματζίδικες, τυπωμένες από υπολογιστή, ετικέτες είναι ακατάλληλες και τα ονόματα και η διεύθυνση στον φάκελο οφείλουν να είναι χειρόγραφα. Ακόμα καλύτερα, αν το κόστος το επιτρέπει, είναι προτιμότερο να απευθυνθούμε σε επαγγελματία καλλιγράφο. Στόχος είναι τα ονόματα να είναι γραμμένα με όμορφα και ευανάγνωστα γράμματα χωρίς ορθογραφικά λάθη και διορθώσεις.
Όσον αφορά στις προσφωνήσεις, το πρωτόκολλο είναι πια πιο χαλαρό, αλλά υπάρχουν ακόμα κάποιοι κανόνες:
- Τα ονόματα των καλεσμένων θα πρέπει να γραφτούν ολόκληρα χωρίς την χρήση αρχικών ή υποκοριστικών.
- Χρησιμοποιούμε τους σωστούς τίτλους στα ονόματα, ανάλογα με την περίσταση. Έχουμε διαφορετικές προσφωνήσεις αν ο παραλήπτης ζει μόνος του, αν ένα ζευγάρι είναι παντρεμένο, αν θέλουμε να προσφωνήσουμε τα ονόματα με κλασικό τρόπο (Κύριο και Κυρία Δημήτρη Παπαδόπουλου) ή είμαστε λιγότεροι τυπικοί, αν η γυναίκα έχει κρατήσει το επώνυμο της (Κύριο Δημήτρη Παπαδόπουλο και Κυρία Μαρία Γκίκα), αν είναι διαζευγμένη, αν το ζευγάρι έχει παιδιά, αν τα παιδιά είναι ανήλικα ή αν είναι πάνω από 18 κ.λπ.
- Στις διευθύνσεις αναφέρουμε όλες τις ονομασίες χωρίς συντομεύσεις (Θεσσαλονίκη αντί για Θεσ/νίκη, Λεωφόρος αντί για Λεωφ.). Αν ο αριθμός της οικίας είναι μικρότερος από 20, είναι πιο κομψό να γραφτεί ολογράφως (επτά αντί για 7).
- Γράφουμε τη διεύθυνση του αποστολέα στην πίσω πλευρά του φακέλου με τον ίδιο χειρόγραφο χαρακτήρα με τον οποίο γράψαμε στην μπροστινή πλευρά.
- Είναι πιο όμορφο και ταιριαστό να χρησιμοποιήσουμε γραμματόσημα, αντί της σφραγίδας μαζικής αποστολής του ταχυδρομείου.
Εάν θέλουμε τέλειο αποτέλεσμα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και παλαιότερες εκδόσεις γραμματοσήμων και να τα συνδυάσουμε θεματικά ή χρωματικά στον φάκελο μας. Για παράδειγμα, για μια πρόσκληση σε άσπρο-μαύρο, θα μπορούσαμε εύκολα να βρούμε μόνο ασπρόμαυρα γραμματόσημα, ή για μια πρόσκληση γάμου να προσπαθήσουμε να βρούμε γραμματόσημα με σχετικό θέμα.
Κάποια γραμματόσημα δείχνουν καλύτερα όταν είναι όλα σε μια γραμμή, ...
ενώ άλλα δείχνουν καλύτερα διατεταγμένα σαν παζλ στην γωνία.
Στην Αμερική (όπου δεν έχουν κανέναν περιορισμό, λόγω του ότι το νόμισμά τους δεν έχει αλλάξει, σε αντιδιαστολή με την Ελλάδα όπου μόνο τα γραμματόσημα μετά το 2002 ισχύουν), υπάρχει η δυνατότητα αγοράς ασφράγιστων vintage γραμματοσήμων σε όμορφα και ποικίλα σχέδια. Αν βέβαια είναι συλλεκτικά, πωλούνται σε τιμή μεγαλύτερη της ονομαστικής τους αξίας. Αν θέλεις πραγματικά να το ψάξεις, στο eBay και σε online shops πωλούνται καταπληκτικά vintage γραμματόσημα, όπως για παράδειγμα το Love, ένα πολύ δημοφιλές σχέδιο για προσκλητήρια γάμου.
DIY
Η Lindsey Bugbee, σχεδιάστρια και δημιουργός του μπλογκ The postman knocks, έχει πάει την τέχνη του mail art ένα βήμα πιο μακριά. Στην ιστοσελίδα της έχει αναλυτικές οδηγίες για το πώς να φτιάχνουμε περίτεχνους φακέλους με καλλιγραφία. Πολλές φορές καλύπτει ολόκληρο τον φάκελο με σπέσιαλ γυαλιστερά μελάνια, μαξιμαλιστικά αυτοκόλλητα και ειδική εικονογράφηση ενώ παίζει με τα ονόματα και τη διεύθυνση.
Από την άλλη, μας δίνει και συμβουλές προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι τα μικρά αυτά έργα τέχνης θα μπορέσουν να φτάσουν στον προορισμό τους, όπως να βάζουμε πάντα επιπλέον ταχυδρομικά τέλη για σιγουριά, γιατί οι πιθανότητες είναι ο φάκελος μας να πρέπει να επεξεργαστεί στο χέρι και όχι σε αυτόματο μηχάνημα.
Επίσης θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι, τουλάχιστον, η διεύθυνση του παραλήπτη είναι ευανάγνωστη!
Τέλος, θα πρέπει πάντα να δεχτούμε την πιθανότητα ότι το γράμμα μας μπορεί να μην τα καταφέρει τελικά να φτάσει στον παραλήπτη του. Οι διάφοροι ταχυδρομικοί υπάλληλοι μπορεί να αντιδράσουν διαφορετικά και τον φάκελο που εμείς θεωρούμε αριστούργημα, ο ταχυδρόμος μπορεί να τον βρει υπερφορτωμένο και δυσανάγνωστο και να μην κάνει την έξτρα προσπάθεια να “βγάλει” τα γράμματα.
Αλλά πότε ένας φάκελος δεν έχει πια τις προϋποθέσεις να φτάσει στον παραλήπτη του; Πώς μπορούμε να ανακαλύψουμε πόσο μακριά μπορούμε να το τραβήξουμε με την διακόσμηση ενός φακέλου, πριν ο ταχυδρόμος σηκώσει τα χέρια ψηλά;
Η Αμερικανίδα Schin Loong αποφάσισε να κάνει ένα πείραμα, το οποίο ονόμασε «Annoy a Postman»: Ζήτησε από εθελοντές από διάφορα σημεία του κόσμου να της στείλουν το όνομα και τη διεύθυνσή τους μαζί με κάποια γραμματόσημα. Η ίδια δημιούργησε έναν σπέσιαλ φάκελο για κάθε παραλήπτη, επίτηδες φορτωμένο οριακά με καλλιγραφίες, ζωγραφιές και αυτοκόλλητα, και αφού τον απαθανάτισε, τον ταχυδρόμησε. Αφού περίμενε δέκα μέρες, είδε εάν οι φάκελοί της έφτασαν στον προορισμό τους και αν έφτασαν άθικτοι ή με σημάδια ή σκισίματα. Στη συνέχεια πόσταρε στο μπλογκ της τα αποτελέσματα του πειράματος.
To mail art ως τέχνη
Η ταχυδρομική τέχνη, το mail art σαν κίνημα, εμφανίστηκε στις αρχές του 1960 στην Νέα Υόρκη με εμπνευστή τον Ray Johnson, ο οποίος αυτοχαρακτηρίζεται και ως «ο πιο διάσημος άγνωστος καλλιτέχνης της Αμερικής». Ο Johnson ξεκίνησε το λεγόμενο New York Correspondence School, ένα δίκτυο ταχυδρομικής τέχνης, το οποίο επικεντρώθηκε στο να στέλνει ταχυδρομικά, μικρής διάστασης έργα.
Το κίνημα είναι δραστήριο ακόμα μέχρι και σήμερα. Όπως αναφέρει ο Κώστας Ευαγγελάτος, «το κίνημά της mail art βασιζόμενο κυρίως στην επαφή και στην ελεύθερη ανταλλαγή τέχνης και ιδεών, μεταξύ των καλλιτεχνών, εξελίχθηκε σε παγκόσμια δίκτυο. Σήμερα είναι ίσως και το μεγαλύτερο σε έκταση και αριθμό συμμετεχόντων κίνημα που δημιουργήθηκε ποτέ στην ιστορία της τέχνης. Είναι ένα δίκτυο ζωντανό, πολύμορφο, που καθημερινά εξελίσσεται και αυξάνεται. Η καινοτομία βασίζεται στην ακύρωση της απόστασης και των περιορισμών στην επικοινωνία κοινού και καλλιτεχνών ακόμη και μεταξύ των ίδιων των δημιουργών, με αποτέλεσμα χιλιάδες καλλιτέχνες ανά τον κόσμο να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν ιδέες».
Σε λιγότερο τέχνη και περισσότερο εικονογράφηση, στην Αμερική διοργανώνεται εδώ και 24 χρόνια ο διαγωνισμός The Graceful Envelope, με διαφορετικό θέμα κάθε χρονιά, στον οποίο συμμετάσχουν καλλιτέχνες και καλλιγράφοι από όλο τον κόσμο.
Παρατηρούμε ότι συχνά ο καλλιγράφος χρησιμοποιεί γραμματόσημα σχετικά με το θέμα του.
Άλλες φορές ενσωματώνει πλήρως τα γραμματόσημα στην τέχνη.
Ένα καταπληκτικό πρότζεκτ που συνδυάζει mail art και lettering πάνω σε μεγάλους ταχυδρομικούς φακέλους ήταν το πρότζεκτ Do Not Open του Erik Marinovitch. Όποιος ήθελε, έστελνε την διεύθυνση του στον Marinovitch και εκείνος, με κάποιο τίμημα, ετοίμαζε έναν μοναδικό φάκελο, ζωγραφισμένο στο χέρι με lettering, το οποίο και ταχυδρομούσε στον ενδιαφερόμενο. To πρότζεκτ περιορίστηκε σε 250 τεμάχια και οι παραλήπτες ήταν από όλον τον κόσμο. Ο ίδιος εξηγούσε ότι ήθελε να φέρει στο ευρύ κοινό κάτι που έως τότε ήταν διαθέσιμο μόνο σε συγγενείς και φίλους.
Στον ανταγωνιστικό χώρο του design, οι πρώτες εντυπώσεις μετράνε και η Αμερικανίδα Roxy Torres τράβηξε την προσοχή από υποψήφιους εργοδότες με τη σειρά Snail Mail.
Η Torres δημιούργησε και έστειλε σε δημιουργικά γραφεία ή διαφημιστικές εταιρίες τις οποίες ήθελε να προσεγγίσει για να της δώσουν ενδεχομένως δουλειά, μια σειρά από μεγάλους φακέλους, πάνω στους οποίους σχεδίασε ονόματα και διευθύνσεις με χειροποίητο lettering. Κάθε φάκελος αποτελεί διαφορετικό τυπογραφικό concept, ισορροπώντας μεγάλα bold γράμματα μαζί με μικρότερα, πιο ιδιαίτερα, δευτερεύοντα γράμματα, με πολύ καθαρές γραμμές, σαν να είναι ψηφιακά τυπωμένα.
Τέτοιοι φάκελοι είναι δύσκολο να αγνοηθούν και το πρότζεκτ βοήθησε την Torres να αναδείξει τις ικανότητες της, να χτίσει το portfolio της και να βρει την πρώτη της δουλειά (στην Pentagram).
Όλα αυτά δείχνουν πραγματικά πόσο δημιουργικοί μπορούμε να γίνουμε με μερικούς απλούς μεγάλους φακέλους. Πλέον, το να λαμβάνουμε χειροποίητα γράμματα στο ταχυδρομείο είναι από μόνο του συναρπαστικό, αλλά είναι ακόμα πιο καταπληκτικό να είμαστε παραλήπτες ενός μικρού έργου τέχνης. Ίσως αξίζει να προσθέσουμε λίγο περισσότερο design στο γραμματοκιβώτιό μας.
![Η Τρέισι Χίκμαν, 57 ετών, που τερμάτισε τη ζωή της με υποβοηθούμενο θάνατο σε μια απομονωμένη παραλία της Νέας Ζηλανδίας τον Μάιο του 2024, είχε παροτρύνει το Ηνωμένο Βασίλειο να αλλάξει τους νόμους του σχετικά με την ευθανασία. Στη φωτογραφία με τον σύντροφό της Πολ. [Tracy Hickman/Facebook]](/sites/default/files/styles/article_featured_xxl/public/2024-10/ceskynews-tracy-hickman-assisted_6564702.jpg.webp?itok=dgCbkyil)
