Πώς θέλει ο Χάρης Δούκας την Αθήνα

Τα ράφια στις βιβλιοθήκες είναι γυμνά. Η διακόσμηση στον χώρο δεν έχει ακόμα τη δική του πινελιά. Είμαστε οι πρώτες δημοσιογράφοι που υποδέχεται για συνέντευξη στο νέο του γραφείο στο Δημαρχείο, έτσι τον πετυχαίνουμε σε αυτήν την αμήχανη περίοδο προσαρμογής που ακολουθεί κάθε μεγάλη αλλαγή. Είναι ελάχιστα τα 24ωρα που ο Χάρης Δούκας έχει αναλάβει επίσημα τα νέα του καθήκοντα ως Δήμαρχος Αθηναίων και ο ενθουσιασμός του είναι φανερός.

Δεν θυμίζει πολιτικό –θα φανεί στην πορεία αν αυτό θα αποδειχθεί προτέρημα ή αδύναμο σημείο– και στο ύφος της ομιλίας του δεν υπάρχει ίχνος ακαδημαϊκού ελιτισμού. Κάθεται απέναντί μας πρόθυμος και με όρεξη για συζήτηση και δείχνει να ξέρει καλά ποια κουλτούρα θέλει να διατρέχει το κοινωνικό γίγνεσθαι της πόλης. Από την άλλη, το πρόγραμμά του μοιάζει πολύ φιλόδοξο· οι ερωτήσεις μας για την υλοποίηση των προεκλογικών του δεσμεύσεων είναι πολλές: μεταξύ άλλων, πού θα φυτευτούν τα νέα δέντρα μέσα στους πρώτους μήνες του 2024; Πώς θα αμβλυνθεί η ενεργειακή φτώχεια; Είναι τελικά τόσο εύκολο να δημιουργήσεις κοινωνικές κατοικίες; Πόσο εφικτό είναι το ποσοστό ανακύκλωσης στον Δήμο να αγγίξει το 50% και τι θα γίνει με τον θόρυβο; Δεν είναι παντοδύναμος, μας λέει, αλλά είναι πια ο νέος Δήμαρχος και η Αθήνα δεν μπορεί να περιμένει, αφού όπως παραδέχεται κι ο ίδιος είναι μια «πόλη εν εξάλλω». 

Image

Inside Story: Θα ξεκινούσαμε διαφορετικά, αλλά μας πρόλαβαν οι εξελίξεις. Ένα μεγάλο μέρος του προεκλογικού σας προγράμματος προϋποθέτει, όπως είναι φυσικό, συνεργασία με την κεντρική διοίκηση. Ωστόσο, με την αλλαγή καθεστώτος της εταιρείας ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ ΑΕ, ο Δήμος πλέον δεν θα συναποφασίζει για μια σειρά έργα που γίνονται ή θα γίνουν στην πόλη του. Πώς σκοπεύετε να το διαχειριστείτε αυτό από εδώ και στο εξής;

Xάρης Δούκας: Είπα από την πρώτη στιγμή ότι επιδιώκω τη συνεργασία και όχι τη σύγκρουση, να ενώσω και όχι να διχάσω. Αλλά όταν λέω τη συνεργασία, δεν εννοώ την υποταγή, ούτε να είμαι σε μια μόνιμη επαιτεία και να ζητάω από υπουργούς χρήματα. Η αλλαγή στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ ΑΕ είναι μια μεγάλη οπισθοδρόμηση, δηλαδή θα γίνονται έργα στην Αθήνα χωρίς την Αθήνα. Δεν είπα τίποτα διαφορετικό για το θέμα από αυτά που είπε η Ντόρα Μπακογιάννη στην αντίστοιχη επιτροπή στη Βουλή λίγα χρόνια πριν, όταν είχε συζητηθεί η ίδρυση της εταιρείας και ο Δήμος της Αθήνας δεν ήταν μέσα σ' αυτήν. Αυτά που είπε η Ντόρα Μπακογιάννη με εκφράζουν απόλυτα.

Δέχτηκα πυρά γι' αυτό το θέμα, αλλά χαίρομαι πολύ γιατί δέχτηκα και μεγάλη συμπαράσταση από τον κόσμο και από δημάρχους σε όλη την Ελλάδα. Είπαν ότι η εταιρεία θα γίνει πανελλαδική, θα αφορά έργα σε όλη την Ελλάδα κι αναρωτιόμουν: θα πάνε για παράδειγμα στην Πάτρα να κάνουν ανάπλαση χωρίς τον Δήμο Πατρέων; Συνεπώς ναι, δεν γίνεται να μην συνεργαστούμε, αλλά αυτό πρέπει να γίνει με όρους ισότιμων συνομιλητών και όχι με όρους υποταγής.

Θα κυνηγήσω και νομικά ό,τι αφορά τα έργα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ. Για κάθε έργο της εταιρείας πρέπει να εξετάζουμε τους όρους υλοποίησης. Τα χρήματα είναι των Ελλήνων φορολογουμένων, είναι και των κατοίκων της Αθήνας. Δεν πρέπει οι αιρετοί της να έχουν ρόλο; Είναι δυνατόν για οποιοδήποτε έργο αφορά μια γειτονιά, μια πλατεία ή σχολεία, την ευθύνη, την κατεύθυνση, την απόφαση και την εκτέλεση να την έχει ένας υπουργός; Τότε γιατί γίνονται εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση; Μετά στεναχωριόμαστε και λέμε ότι οι εκλογές δεν έχουν συμμετοχή.

IS: Τι θα γίνει με τη Βασιλίσσης Όλγας; Το αίτημα των Αθηναίων παραμένει: το κέντρο είναι κομμένο στα δύο, αποκλείοντας τους κατοίκους μιας μεγάλης και πυκνοκατοικημένης περιοχής, ενώ αυτή τη στιγμή είναι ένας δρόμος σκοτεινός και επικίνδυνος. Πώς θα υλοποιήσετε την προεκλογική σας δέσμευση για να δοθεί ο δρόμος πάλι στην κυκλοφορία;

Χ.Δ.: Έμαθα το πρόβλημα με την Β. Όλγας μέσα από συζητήσεις με τους πολίτες στις γειτονιές, στο Μετς, το Παγκράτι, την Ακρόπολη κ.λπ. Εκεί μου είπαν πόσο μεγάλο θέμα είναι, διότι είναι αντιπεριβαλλοντικό το κλείσιμο της Όλγας, χρειάζεται να κάνουν πολύ περισσότερα χιλιόμετρα, υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση, πρέπει να φτάσουν μέχρι το Κουκάκι για να βγουν στο κέντρο, κάνουν 20 λεπτά, καταναλώνουν πολλή βενζίνη, εκνευρίζονται και όλοι οι δρόμοι είναι μονίμως μπλοκαρισμένοι. Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου, επομένως, λέει ότι πρέπει να ανοίξει η Βασ. Όλγας. Ο δρόμος έκλεισε λόγω κόβιντ, αλλά τα μέτρα αυτά δεν ισχύουν πια, άρα θα έπρεπε να ανοίξει. Έκλεισε με μια απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, άρα με μια νέα απόφαση μπορεί να ανοίξει ξανά.

Η κυρία Μενδώνη είπε ότι δεν μπορεί να γίνει αυτό, διότι από κάτω υπάρχει μια αρχαία βίλα με λουτρά. Βεβαίως· όταν μιλάμε για σημαντικές αρχαιότητες, δεν μπορούμε να διαφωνήσουμε και περίμενα να αποκαλυφθούν. Έτσι, μίλησα με τον εργολάβο και στην πορεία άκουσα ξανά την κυρία Μενδώνη που είπε ότι μπορεί να μην βρέθηκε το λουτρό και η βίλα, αλλά θα κάνουν διατρήσεις για το περίφημο τείχος των Αθηνών. Αν όντως υπάρχει εκεί μια σπουδαία ανακάλυψη, εγώ θέλω να αποκαλυφθεί και να γίνει ένα μνημείο. Περιμένουμε λοιπόν να μας πουν οι εξειδικευμένοι αρχαιολόγοι τι ακριβώς τι θέλουν να κάνουμε, γιατί είναι πολύ σημαντικό το τείχος. Αν δεν τίθεται θέμα αρχαιοτήτων, πράγμα στο οποίο πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, τότε θα ζητήσω να ανοίξει άμεσα η Βασ. Όλγας.

Δεν μπορείς να κόψεις το κέντρο της Αθήνας στα δύο. Πρέπει να υπάρχει για πολλούς λόγους πάντα ένας δρόμος –που θα είναι ήπιας κυκλοφορίας– ως διέξοδος. Επιπλέον, περνώντας την Αμαλίας γιατί να θες να περπατήσεις ανάμεσα σε τρόλεϊ και τραμ και να μην περάσεις από το «πράσινο» Ζάππειο; Στη Βασ. Όλγας δεν υπάρχουν σπίτια ή καταστήματα για να βγαίνει κανείς στον πεζόδρομο. Δεν υπάρχει τίποτα εκεί.

Image

IS: Η επισκευή της λεωφόρου Βασ. Όλγας είναι στα έργα της εταιρείας ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΕ, στην οποία πλέον ο Δήμος δεν συμμετέχει. Δεν επηρεάζει αυτό τις δυνατότητές σας;

Χ.Δ.: Ναι, τα έργα επισκευής της Βασ. Όλγας είναι στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΕ. Όμως η απόφαση να ανοίξει ή να κλείσει είναι απόφαση επιτροπής του Δήμου, όπως ήταν και την προηγούμενη φορά.

IS: Προεκλογικά η δημόσια συζήτηση για το πράσινο αφορούσε την ενίσχυσή του μέσα στους δρόμους που περπατάμε καθημερινά. Αυτό πώς θα γίνει;

Χ.Δ.: Είναι σημαντικό να πρασινίσουμε δρόμους στην πόλη. Έχουμε δυο-τρεις περιπτώσεις που έχουν γίνει πολύ καλές μελέτες, είτε από την προηγούμενη διοίκηση, είτε από αυτήν του Γιώργου Καμίνη. Έφτιαξαν πράσινες διαδρομές που ενώνουν τους λόφους της Αθήνας.

Οι γειτονιές είναι πυκνοκατοικημένες και γι' αυτό είπαμε πως, εκτός από τα πάρκα, πρέπει να αξιοποιήσουμε τους λόφους, που είναι όλοι σε άθλια κατάσταση. Μετά από αυτό μπορούμε να προχωρήσουμε σε αυτό που κάνουν κι άλλες πρωτεύουσες, όπως η Λισαβόνα, που έχει πάρα πολλούς λόφους: γέμισαν με πράσινο αυτούς και τους δρόμους, για να μεταφέρουν νωπό, καθαρό και δροσερό αέρα το καλοκαίρι μέσα στην πόλη. Ήδη με τη Διεύθυνση Πρασίνου έχουμε βρει αρκετά σημεία στην πόλη, δεν θέλω να τα ανακοινώσω ακόμα, στα οποία χίλια δέντρα μπορούν να μπουν μέσα στους πρώτους τέσσερις μήνες. Άλλα τρεις χιλιάδες δέντρα είναι προδιαγεγραμμένο να μπουν στην διπλή ανάπλαση στον Ελαιώνα.

Επιπλέον, με τη Διεύθυνση Πρασίνου βλέπουμε ποια δέντρα θα φυτέψουμε ακριβώς και με ποιον τρόπο θα συντηρούνται, γιατί υπάρχει μια δυσκολία στο να διασφαλίσουμε ότι θα κάνουμε σωστή επιλογή δέντρων και συντήρησης. Όμως, εγώ δίνω έμφαση στη δημιουργία συμπαγών χώρων πρασίνου. Δηλαδή, την Αθήνα δεν θα τη σώσει ένα μικρό pocket park εδώ και ένας πράσινος δρόμος εκεί. Θέλω να βάλω 200 δέντρα εδώ, 300 εκεί, 1.000 εδώ, 2.000 παρακάτω για να δημιουργήσω μικρούς πνεύμονες μέσα στην πόλη, στις περιοχές που αυτό είναι δυνατό, στο Γουδή για παράδειγμα ή κοντά στον σταθμό Λαρίσης. Σε διάφορες περιοχές που είναι τώρα αναξιοποίητες, όπως παλιοί σταθμοί τρένων. Υπάρχουν τέτοιες περιοχές όπου πρέπει να δούμε γρήγορα πώς μπορούμε να τις πρασινίσουμε.

IS: Πώς θα βρείτε άμεσα τόσα δέντρα;

Χ.Δ.: Πρώτον, υπάρχει ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Δήμου, της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΑΕ, και της Αττικό Μετρό για 3.000 δέντρα, που μας τα δίνουν δωρεάν και άμεσα, χρηματοδοτώντας την εγκατάσταση και συντήρησή τους. Αρμοδιότητα του Δήμου είναι να υποδείξουμε τους χώρους όπου άμεσα μπορούμε να φυτεύσουμε. Ελπίζω να το τηρήσουν. Γνωρίζω επίσης ότι από τη Διεύθυνση Πρασίνου έχουμε περίπου 1.000 δέντρα, άμεσα διαθέσιμα. Τέλος από την εκλογή μου και έπειτα, μας έχουν προσεγγίσει σύλλογοι, σύνδεσμοι και εταιρείες που θέλουν να στηρίξουν το εγχείρημα.

IS: Είστε διατεθειμένος να διώξετε και παρκαρισμένα αμάξια από τους δρόμους για περισσότερο πράσινο;

Χ.Δ.: Είναι πολύ δύσκολο το θέμα του παρκαρίσματος και γενικά του κυκλοφοριακού. Για τα αμάξια δεν υπάρχει εύκολη λύση. Όλοι ζητούν να αυξηθούν τα υπάρχοντα πάρκινγκ, ενώ εμένα η μάχη μου είναι όπου υπάρχει ελεύθερος χώρος, να γίνει πράσινο. Άρα χρειάζονται έξυπνες λύσεις. Κάποιες από αυτές τις δουλεύουμε τώρα.

Η πρώτη είναι το carpooling, δηλαδή να βρούμε έναν τρόπο μέσω των δυνατοτήτων που μας δίνει η τεχνολογία να δώσουμε κίνητρα ώστε οι άνθρωποι που ανά τριάδες, για παράδειγμα, χρησιμοποιούν ένα αυτοκίνητο, να έχουν γρήγορη πρόσβαση σε πάρκινγκ. Το δεύτερο είναι σε συνεργασία με την κεντρική διοίκηση να αυξήσουμε τις συγκοινωνίες, που είναι σε άθλια κατάσταση. Τέλος, σε τρίτη φάση να φτιάξουμε τη δημοτική συγκοινωνία. Αν καταφέρουμε αυτά, τότε θα μπορέσω να εισηγηθώ σκληρότερα μέτρα και να βάλουμε δέντρα εκεί που τώρα παρκάρουμε. Με την τρέχουσα κατάσταση, όλος ο κόσμος είναι μπλοκαρισμένος και εκνευρισμένος, πρέπει να του δώσουμε μια λύση. Γιατί δεν είμαστε μια πρωτεύουσα που έχει ετοιμάσει ένα σενάριο για να διώξει τα αυτοκίνητα. Αυτή τη στιγμή, είμαστε μια πρωτεύουσα εν εξάλλω.

IS: Αναφορικά με τη δημοτική συγκοινωνία που αναφέρατε, θα θέλαμε να διευκρινίσετε κάτι. Η προμήθεια λεωφορείων είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία, όπως έχει δείξει η εμπειρία του ΟΑΣΑ. Εσείς μέσα σε πέντε χρόνια, πώς θα καταφέρετε να στήσετε ένα δίκτυο δημοτικής συγκοινωνίας;

Χ.Δ.: Ο πρωθυπουργός είχε δηλώσει ότι έχει αγοράσει ήδη κάποιες εκατοντάδες λεωφορεία. Στη συνάντησή μας ζήτησα άμεσα έναν μεγάλο αριθμό από αυτά για την πρωτεύουσα. Εφόσον όλοι θέλουμε να μειώσουμε το αποτύπωμα άνθρακα στην πρωτεύουσα και όλοι συμφωνούμε ότι η πόλη είναι πολύ σκληρή περιβαλλοντικά, τότε μεγάλος αριθμός από αυτά τα λεωφορεία πρέπει να δοθεί στην Αθήνα. Δεσμεύτηκε ότι θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αυξήσουμε τον στόλο μας. Αυτό θα ήταν μια πολύ μεγάλη ανάσα.

IS: Όμως, αυτά τα λεωφορεία είναι για τον ΟΑΣΑ. Εσείς τι ακριβώς θα κάνετε για τη δημοτική συγκοινωνία;

Χ.Δ.: Θα προσπαθήσω να βρω τους πόρους. Αυτή θα είναι μια δράση μακροπρόθεσμη που δεν θα λύσει γρήγορα το πρόβλημα. Γι' αυτό και δίνω μεγάλη έμφαση στον στόλο που έρχεται άμεσα από την κυβέρνηση.

IS: Έχετε δηλώσει ότι δεν θα πειράξετε την Πανεπιστημίου και ο ποδηλατόδρομος της είναι από καιρό μακρινή ανάμνηση. Θέλουμε να ρωτήσουμε λοιπόν πού θα δούμε ποδηλατοδρόμους; Υπάρχει άμεσος σχεδιασμός για αυτό;

Χ.Δ.: Για να γίνει ποδηλατόδρομος δεν πρέπει να είναι τυφλός, γιατί και στη Βασ. Όλγας υπάρχει ποδηλατόδρομος, αλλά δεν βλέπω πάρα πολλούς ανθρώπους να πηγαίνουν εκεί για ποδήλατο. Πρέπει να σχεδιαστούν κάποιες διαδρομές σε γειτονιές που να ενώνουν για παράδειγμα σταθμούς μετρό σε δρόμους με κατάλληλη κλίση –γιατί η Αθήνα έχει πολλούς λόφους και είναι γεμάτη ανηφόρες– και να υπάρχει διέξοδος για τα αμάξια. Συνεπώς, έχω ζητήσει από συγκοινωνιολόγους και από άλλους ειδικούς να μου φτιάξουν κάποιες διαδρομές και να συζητήσουμε πώς μπορούμε να τις προχωρήσουμε. Δεν είναι κάτι που είναι στα άμεσα σχέδια.

IS: Να πάμε στα σχολεία τώρα. Σε πόσα έχει γίνει προσεισμικός έλεγχος;

Χ.Δ.: Δεν έχω ακριβώς τα νούμερα, αλλά το πρόβλημα με τα σχολεία είναι δραματικό. Πηγαίνω συνέχεια σε σχολεία και έχω αναδείξει πολλά προβλήματα, όπως είναι στην Αχαρνών, στην Αγίου Μελετίου, στο καλλιτεχνικό σχολείο. Σε πολλά σχολεία πέφτουν σοβάδες, πέφτουν υαλοπίνακες και χτυπούν μαθητές και δασκάλους. Δεν υπάρχει δυστυχώς λύση, είναι πάρα πολύ παλιό το κτιριακό απόθεμα. Ο Δήμος δεν μπορεί να φτιάξει σχολεία, αλλά το χρειάζεται. Οι κρατικές ενισχύσεις και οι εργολαβίες που έχουμε ήδη, ως Δήμος, για τις συντηρήσεις τους δεν επαρκούν.

Μου λέτε για προσεισμικό έλεγχο αλλά εδώ πέφτουν ταβάνια σε κανονικές συνθήκες. Θα κάνω και μια σύσκεψη και με τους εργολάβους, γιατί ακολουθείται μια προσέγγιση τελείως αποσπασματική. Όταν βρέχει στο καλλιτεχνικό σχολείο αναγκάζονται να κάνουν μάθημα στην διπλανή πλατεία και μετά από μια μέρα γυρίζουν, γιατί δεν μπορεί εύκολα να φύγει το νερό της βροχής. Οι εργολάβοι που ο Δήμος έχει μισθώσει για τις συντηρήσεις πρέπει να μπαίνουν και να κάνουν ελέγχους πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, όχι να πλημμυρίζει και να ψάχνουμε τους ανθρώπους για να πάνε να διορθώσουν τη ζημιά. Δεύτερον, πρέπει να έχουμε περισσότερα συνεργεία ανά κοινότητα, να μην σου λέει ο ένας «εγώ δεν μπορώ σήμερα, θα πάω αύριο». Επιπλέον, πρέπει να λειτουργήσουμε υπερβατικά σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και να μεταφέρουμε δυνάμεις του Δήμου από τη μια κοινότητα στην άλλη, όταν κρίνεται απαραίτητο. Δεν μπορώ να το διαχειριστώ αλλιώς αυτή τη στιγμή, τα χέρια μου είναι δεμένα. Δεν έχουμε αυτή τη στιγμή έτοιμους νέους διαγωνισμούς για εργολαβίες, δεν έχουμε πάρα πολλά χρήματα και δεν έχουμε και νέα σχολεία.

Επίσης, υπάρχουν κάποια οικόπεδα, για τα οποία έχουν εδώ και χρόνια βγει οι άδειες για δημιουργία σχολείων αλλά δεν έχουν ανεγερθεί κτίρια. Έχω στείλει επιστολή ως υποψήφιος για αυτά και θα ξαναστείλω. Σκεφτείτε ότι στην Αθήνα συζητάμε για προσχολική εκπαίδευση σε κοντέινερ γιατί δεν υπάρχουν σχολεία. Εδώ λοιπόν χρειαζόμαστε τον ιδιωτικό τομέα, πέρα από τις κρατικές ενισχύσεις. Θα κάνω ανοιχτό κάλεσμα, ανοιχτή επιστολή και θα ζητήσω από όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις και από όλους τους δωρητές να δείξουν στην πράξη την κοινωνική τους ευθύνη και να μας βοηθήσουν για τις υποδομές να βρούμε χρήματα. Δεν βγαίνει αλλιώς.

IS: Μιας και αναφέρατε προβλήματα που προκύπτουν από πλημμύρες, στον απόηχο και της καταστροφής στη Θεσσαλία, ξέσπασε μια μεγάλη συζήτηση στη πόλη με θέμα: τι θα γίνει αν πλημμυρίσει ο Κηφισός; Ο κ. Μπακογιάννης είχε πει «εμείς θέλουμε τις αρμοδιότητες και ας κόψουμε τον λαιμό μας». Εσείς τι σκοπεύετε να κάνετε;

Χ.Δ.: Δεν υπάρχει αντιπλημμυρική μελέτη, όχι για την Αθήνα, αλλά για την Αττική. Στη Θεσσαλία, το λάθος ήταν ότι έκαναν αποσπασματικά δύο-τρία αντιπλημμυρικά έργα. Χρειάζεται να προκηρυχθεί από την Περιφέρεια, το έχω πει και στον περιφερειάρχη, μια συνολική αντιπλημμυρική μελέτη με όρους ορεινής υδρονομίας για να δημιουργήσουμε φυσικά τείχη στις καταιγίδες, στις βροχές και μετά στις αντίστοιχες υδρορροές. Δεύτερον, να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Κοπεγχάγης, που όταν το 2011 έγινε μία πολύ μεγάλη πλημμύρα, την ξαναέφτιαξαν και μέσα από μια σειρά από καινοτομίες, που λέγονται κήποι βροχής, με συγκεκριμένες κλίσεις, με ζωντανό χώμα και συμπαγείς χώρους πρασίνου, οδηγούν το νερό σε αυτούς τους συμπαγείς χώρους και το απορροφούν.

Πρέπει να σκεφτούμε την πόλη μας με αυτήν την προσέγγιση. Πρέπει να ξεμπαζώσουμε τα πάρκα και να βάλουμε δέντρα και ζωντανό χώμα, πρέπει να το κάνουμε και στον Λόφο του Στρέφη. Εκεί πρέπει να γίνουν και γεωδαισίες γιατί είναι τρία χρόνια σε πολύ κακή κατάσταση. Θα κινδυνεύσει κόσμος αν δεν προχωρήσουν άμεσα οι γεωδαισίες. Και όλα αυτά θα γίνουν σε απόλυτη συνεργασία με τους κατοίκους.

IS: Έχετε πει ότι θέλετε να αυξήσετε την ανακύκλωση στο 50%. Θέλουμε να μας πείτε συγκεκριμένα, ποιες δράσεις θα αναλάβετε; Μόνο η εκπαίδευση, ας πούμε, μάλλον δεν αρκεί, γιατί από το δημοτικό εκπαιδευόμαστε για την ανακύκλωση και πάλι δεν την κάνουμε.

Χ.Δ.: Καταρχάς, το ξέρετε ότι δεν υπάρχουν παντού μπλε κάδοι; Ζήτησα μπλε κάδους και ακόμα δεν έχω πάρει απάντηση. Προχωράμε σε αρκετές περιοχές τους συμπιεστές και τους υπόγειους κάδους: Ψυρρή, Ερμού και κοντά στο Σύνταγμα. Οι μεγάλοι παραγωγοί και τα ξενοδοχεία πρέπει να μπουν μέσα στο παιχνίδι πολύ πιο οργανωμένα. Πρέπει δηλαδή να συνεργαστούμε, ίσως και λίγο να ξεβολευτούμε. Γιατί αν καταφέρω να μειώσω δύο δρομολόγια (σ.σ.: απορριμματοφόρων) στο πρώτο διαμέρισμα –που έχει πολλά ξενοδοχεία– θα μπορέσω να δώσω δύο δρομολόγια απορριμματοφόρων στις γειτονιές.

Πολύ σημαντικός είναι και ο νέος σταθμός μεταφόρτωσης που θα παραδοθεί για πιλοτική λειτουργία τον επόμενο μήνα. Είναι σημαντικός γιατί θα μειωθούν πάρα πολύ τα δρομολόγια και θα αυξηθεί η αποτελεσματικότητα, άρα θα μπορούμε πολύ πιο γρήγορα να τρέξουμε μπλε και καφέ κάδους.

Να επισημάνω ότι ακόμα και ο κάδος ανακύκλωσης, κατά 50% περιέχει κανονικά σκουπίδια. Άρα φτάνουν στον χώρο της ανακύκλωσης και πρέπει να γίνει νέα αποκομιδή ή πάρα πολλές φορές καταλήγουν όλα όπως είναι στα ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ. Άρα, και εδώ πρέπει να γίνει μία εκπαίδευση. Κάναμε τέτοιες δράσεις, με την προηγούμενη μου ιδιότητα, ως καθηγητής, θα το κάνουμε και τώρα με τους υπόγειους κάδους. Θέλουμε οι κάτοικοι να έρθουν και να καταλάβουν όλοι σε ποιον κάδο βάζουμε τι.

Ακόμα στην Αθήνα, οι καφέ κάδοι δεν λειτουργούν, παρόλο που το 40% των απορριμμάτων είναι φαγητά και υπάρχουν όμοροι δήμοι που τα πάνε πάρα πολύ καλά με τους καφέ κάδους. Οι πολίτες δεν έχουν ενημερωθεί γιατί οι καφέ κάδοι είναι κλειδωμένοι. Ένα λάθος που έγινε στο παρελθόν αναφορικά με τους καφέ κάδους ήταν ότι είχαν πάρει πολύ μεγάλα απορριμματοφόρα για τον καφέ κάδο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μπουν στα στενά. Περιμένουμε τις αμέσως επόμενες ημέρες τη νέα παραγγελία που θα είναι πιο μικρά και ευέλικτα. Έχουμε καταστρώσει ήδη ένα πρόγραμμα για να ξεκινήσουμε με τις γειτονιές ως εξής: πρώτα θα πάμε στους μεγάλους καταναλωτές, θα τους δώσουμε σακούλες, κάδους και τα κλειδιά για να τους ξεκλειδώνουν. Στις ίδιες περιοχές θα κάνουμε και ενημέρωση στους κατοίκους. Εδώ θέλει πόρτα-πόρτα, γιατί πρέπει να γίνεται η διαλογή από το σπίτι. Λογικά η πρώτη απόπειρα θα γίνει για περίπου δύο μήνες πιλοτικά σε κάποια περιοχή κοντά στο Γκάζι που έχει πάρα πολλά καταστήματα με φαγητά κ.λπ. και αφού πάει καλά θα το απλώσουμε.

IS: Έχετε δηλώσει ότι «πάνω από το 60% των Αθηναίων ζουν σε γειτονιές με μη αποδεκτά επίπεδα θορύβου» κι έχετε προτείνει επαναχάραξη κυκλοφοριακών διαδρομών, μετατροπή συγκεκριμένων οδών σε ήπιας κυκλοφορίας και άλλα. Υπάρχει χρονοδιάγραμμα γι' αυτά; Επίσης, πώς θα διαχειριστείτε την ηχορύπανση που είναι απότοκο επιχειρηματικής δραστηριότητας; Μπορούν να ελπίζουν οι κάτοικοι στο Παγκράτι, την Κυψέλη και τα Εξάρχεια σε λιγότερο θόρυβο και πιο ελεγχόμενη επιχειρηματική δραστηριότητα; Κι αν ναι, πότε;

Χ.Δ: Οι τελευταίες μελέτες θορύβου έγιναν το 2014. Άρα πρέπει να κάνουμε μελέτες θορύβου και βάσει αυτών να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε, σε ποιους δρόμους και με ποιους τρόπους. Βεβαίως σημαντικό ρόλο έχει και η Δημοτική Αστυνομία, η οποία πρέπει να ελέγχει αν τηρείται η τάξη. Επισκεφθήκαμε την Δημοτική Αστυνομία και τους είπαμε ότι θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ αυστηροί σε αυτό το θέμα. Θα δείτε και τις επόμενες ημέρες ότι ήδη έχουμε ξεκινήσει μια διαδικασία ελέγχων και αυστηροποίηση ποινών και νομίζω ότι θα έχουμε γρήγορα αποτελέσματα.

IS: Και για τα τραπεζοκαθίσματα έχετε πει ότι θέλετε περισσότερους ελέγχους.

Χ.Δ.: Ήδη έχει ξεκινήσει αυτό. Όμως η Δημοτική Αστυνομία αποτελείται από λίγα άτομα, παλεύουμε να έρθουν 180 άτομα μέχρι το τέλος της χρονιάς, δεν είναι πολλά αλλά είναι μια ανάσα. Τους τόνισα ότι είναι προτεραιότητα να υπάρχει παρουσία στις δύσκολες γειτονιές, να ελέγχεται η νομιμότητα για τα τραπεζοκαθίσματα και τις φορτοεκφορτώσεις-διπλοπαρκαρίσματα πάνω σε δρόμους.

IS: Ξέρουμε ότι πολλές φορές οι επιχειρήσεις δεν ενδιαφέρονται καν για το πρόστιμο, γιατί είναι χρήματα που μπορούν να βγάλουν – η ζημιά για εκείνους δεν είναι τόσο μεγάλη. Σκέφτεστε μήπως να αλλάξετε κάτι στο κανονιστικό πλαίσιο; Για παράδειγμα, στην Αθήνα η εξασφαλισμένη ελεύθερη ζώνη όδευσης των πεζών είναι 1,5 μέτρο ενώ στην Θεσσαλονίκη είναι 2 μέτρα. Αυτό είναι κάτι που αποφασίζει το Δημοτικό Συμβούλιο.

Χ.Δ: Καταρχάς να τηρούνται τα 1,5 μέτρα, γιατί δεν τηρούνται. Άρα η πρώτη κίνηση είναι να πάνε όλοι πιο πίσω. Το δεύτερο βήμα είναι αυξήσουμε τον ελεύθερο χώρο σε πεζοδρόμια που τα 1,5 μέτρα δεν επαρκούν. Αυτή την περίοδο κάνουμε συναντήσεις με τους καταστηματάρχες, τα Επιμελητήρια, τους συλλόγους, τους συνδέσμους και εξηγούμε ότι είναι προτεραιότητά μας να μπει μια τάξη στα πεζοδρόμια, να δείχνουμε πολιτισμό. Είναι μια ολόκληρη κουλτούρα αυτό. Αλλά προσπαθώ να μην ξεκινήσω τιμωρητικά, αλλά συνεργατικά. Η εικόνα που έχω είναι ότι υπάρχει διάθεση, απλά οι επιχειρηματίες θέτουν ως προϋπόθεση να τηρείται από όλους η νομιμότητα.

IS: Είχε γραφτεί ότι στα τέλη Δεκεμβρίου έληγε η προθεσμία για την υποβολή προτάσεων που θα οδηγούσαν στην απορρόφηση των διαθέσιμων χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης και πως θέλατε να χρηματοδοτήσετε την αποκατάσταση 500 κτιρίων για κοινωνική κατοικία. Το κάνατε τελικά; 

Χ.Δ: Υπήρχαν κάποια χρήματα στο Ταμείο Ανάκαμψης που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για αυτόν τον σκοπό, αλλά δεν μπορέσαμε να αυξήσουμε το κονδύλι. Το είχα ζητήσει, αλλά δεν υπήρξε αυτή η δυνατότητα.

IS: Άρα με την κοινωνική κατοικία τι θα γίνει;

Χ.Δ: Έχω ζητήσει μια συνάντηση με την κυρία Σοφία Ζαχαράκη, γιατί υπάρχουν διάφορα προγράμματα σε εξέλιξη (όπως το Σπίτι μου), των οποίων οι πόροι δεν απορροφώνται εξαιτίας των όρων του προγράμματος. Ζήτησα να αλλάξουμε τις προδιαγραφές για να μπορέσουμε να απορροφήσουμε τα χρήματα αυτά για κοινωνικές κατοικίες στην Αθήνα. Η δεύτερη κίνηση είναι ο ορισμός συμβούλου ακίνητης περιουσίας για να μπορέσουμε γρήγορα να δούμε πόσα είναι τα ακίνητα που ανήκουν στον Δήμο, πόσα από αυτά έχουν καθαρό ιδιοκτησιακό καθεστώς και με ποιους τρόπους μπορούμε κάποια από αυτά, είτε με κρατικά χρήματα είτε και με χορηγίες, να τα μετασχηματίσουμε σε κοινωνικές κατοικίες.

IS: Επειδή και στο παρελθόν ακούγαμε ότι γίνονταν διαβουλεύσεις για τα θέματα της Αθήνας, εσείς πώς δεσμεύεστε να κάνετε τις διαβουλεύσεις;

Χ.Δ.: Η διαβούλευση μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, για παράδειγμα μπορεί να αναρτηθεί κάτι στο διαδίκτυο για να καταθέσουν οι πολίτες τη γνώμη και τα σχόλια τους. Αλλά εγώ λέω ότι οι διαβουλεύσεις πρέπει να γίνονται στις γειτονιές, να είναι ζωντανές. Κάθε δράση και μέτρο που αφορά τη γειτονιά, να αποφασίζεται εκεί. Γι' αυτό και ορίσαμε εντεταλμένο σύμβουλο γειτονιάς. Μέσα σε αυτές τις συζητήσεις θέλουμε τους συλλόγους, τους συνδέσμους, τις ΜΚΟ γι' αυτό και ορίσαμε εντεταλμένο για την κοινωνία των πολιτών.

IS: Άρα μιλάμε για συνελεύσεις;

Χ.Δ.: Δεν μπορώ να συζητάω για μια ανάπλαση, χωρίς τη γνώμη των ανθρώπων που θα ζήσουν κοντά στην πλατεία στην οποία, για παράδειγμα, θα γίνει η ανάπλαση κι ας έχει γίνει η μελέτη από κορυφαία μελετητικά γραφεία. Δεν μπορώ να κάνω μια δενδροφύτευση σε έναν λόφο χωρίς συμμετέχουν σε αυτήν οι κάτοικοι. Ας χάσουμε λοιπόν λίγο περισσότερο χρόνο για να βάλουμε όσο περισσότερους γίνεται μέσα στην ιστορία. Η αλληλεγγύη δεν δημιουργείται στο Twitter. Είναι στην κοινωνική ώσμωση. Είναι στην πραγματική ζωή, στις πλατείες, στις γειτονιές. Εκεί πρέπει να χτίσουμε. 

IS: Θα υπάρξουν όμως και δύσκολες αποφάσεις. Για παράδειγμα, όπως είπατε νωρίτερα, κανείς δεν θέλει να φύγουν τα αυτοκίνητα από την πόλη. 

Χ.Δ.: Είναι όμως αυτό στο οποίο πρέπει να πάμε στο μέλλον. Ας φέρουμε ένα παράδειγμα για να γίνει πιο κατανοητό. Πώς διαβουλεύεσαι για να φύγουν τα αυτοκίνητα από την πόλη; Στο πανεπιστήμιο κάναμε δράσεις σε όλη την Ελλάδα (στο Ελληνικό, στον Άλιμο, σε Δήμους στην Πελοπόννησο κ.α.) με το πρόγραμμα «Δράσε ελεύθερα, κινήσου οικολογικά». Πηγαίναμε δηλαδή στις πλατείες Σαββατοκύριακα και κλείναμε τους γύρω δρόμους. Εκεί κάναμε δράσεις πολιτισμού, εκπαιδευτικής ανακύκλωσης και άλλα, με παιδιά και νέους. Οι πιο σκληροί απέναντί μας ήταν οι καταστηματάρχες. Έλεγαν ότι τους διαλύουμε και θα τους καταστρέψουμε, κλείνοντας τους δρόμους. Ήθελαν να φύγουμε. Όμως αφού γινόταν αυτό κάποια Σαββατοκύριακα και έβλεπαν και οι ίδιοι τη ζωντάνια της γειτονιάς, μας ρωτούσαν πότε θα το ξανακάνουμε. Ήταν οι ίδιοι οι καταστηματάρχες λοιπόν υπέρμαχοι της δράσης για να φύγουν τα αυτοκίνητα από τους γύρω δρόμους. Φεύγαμε αργότερα και η κοινότητα συνέχιζε μόνη της σε αυτόν τον ρυθμό.

Άρα, για να προχωρήσουμε αυτές τις δράσεις, πρέπει να συμμετέχουν οι πολίτες, όχι όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Δεν μπορώ να σκεφτώ εγώ μόνος μου «ποιον δρόμο θα κλείσω για να τον κάνω ποδηλατόδρομο». Πρέπει να το πούμε μαζί όλοι, να το συμφωνήσουμε. Θέλετε να κλείσουμε δηλαδή τη Μητροπόλεως για πέντε ώρες την Κυριακή; Να το συμφωνήσουμε όλοι και να δούμε πώς θα πάει. Αν πάει καλά, να την κλείσουμε μετά για μια ολόκληρη μέρα και μετά να το απλώσουμε και αλλού.

IS: Άρα είναι θέμα ζύμωσης και εκπαίδευσης;

Χ.Δ.: Είναι θέμα κοινωνικού συμβολαίου. Να συμφωνήσουμε όλοι και να το προχωρήσουμε. Η πόλη είναι οι άνθρωποί της. Δεν θα «περπατήσει» μια απόφαση που θα έρθει από πάνω προς τα κάτω.

IS: Να πάμε σε ένα άλλο πολύ σοβαρό θέμα που για μας καίει, καθώς ένα τεράστιο πρόβλημα που έχουμε στα ρεπορτάζ είναι να βρούμε την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Δήμου και να ακολουθήσουμε το χρήμα. Εσείς δεσμεύεστε ότι θα υπάρχει διαφάνεια; Θα μπορεί ένας πολίτης να μπαίνει στο διαδίκτυο και να βλέπει πού πάνε τα χρήματα του Δήμου ακριβώς; 

Χ.Δ.: Ως προς αυτό, έχουμε σκεφτεί να φτιάξουμε ένα πόρταλ το οποίο να έχει όλα τα βασικά οικονομικά στοιχεία τα οποία όμως να είναι κατανοητά και εύληπτα, όπως πρέπει να είναι όλες οι οικονομικές αποφάσεις του Δήμου. Σκεφτείτε ακόμα και εγώ τώρα ψάχνω ακριβώς τα budget lines, όπως λένε, και τι κρύβεται πίσω από κάθε τι. Αυτό είναι και ένα γενικότερο πρόβλημα που δείχνει πόσο «γκριζάρεις» κάτι μόνο και μόνο από τον τρόπο που έχεις φτιάξει έναν προϋπολογισμό, από τον οποίον κανείς δεν καταλαβαίνει τίποτα.

IS: Μιας και έχουμε πιάσει τα οικονομικά, τι θα κάνετε με την Αθηναϊκό Αέριο Α.Ε., η οποία από την εικόνα που έχουμε εμείς με βάση τα δημόσια οικονομικά στοιχεία της, παραπαίει; Θα αξιολογηθούν και οι υπόλοιπες Α.Ε. για τα πεπραγμένα τους;

Χ.Δ.: Δεν είναι η μόνη. Όλες αυτές οι εταιρείες θα αξιολογηθούν, αλλά δεν θέλω να μπω σε μία τιμωρητική διαδικασία, ούτε εκδικητική, δηλαδή να τις καταργήσω. Νομίζω ότι το ακριβώς αντίθετο πρέπει να γίνει. Αυτή είναι και η διαφωνία με την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση λέει, για παράδειγμα, ότι τα νομικά πρόσωπα των δήμων δεν είναι σε καλή κατάσταση για αυτό πρέπει να τα καταργήσουμε και να τα συγκεντρώσουμε στην κεντρική διοίκηση. Η προσέγγισή μου είναι διαφορετική. Μέχρι τις 15 του μήνα μάλλον θα ανακοινώσω τα πρόσωπα για τους οργανισμούς και τις ΑΕ του Δήμου. Θα έχουν στόχο να εξυγιάνουν και να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία. Έπειτα θα κριθούν για το έργο τους, όπως θα κριθούν και οι οργανισμοί, αλλά πρώτα θα τους δώσουμε ένα χρονικό διάστημα ζωής. Θεωρώ ότι μπορούν να επιτελέσουν έναν ρόλο, για παράδειγμα με δεδομένη την ενεργειακή φτώχεια, θα μπορούσε η εταιρεία αυτή να επιτελέσει έναν ρόλο.

IS: Μιλώντας για τα ενεργειακά, θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε πως σκέφτεστε ότι θα στηθεί η ενεργειακή κοινότητα που έχετε εξαγγείλει;

Χ.Δ: Σίγουρα θα δημιουργήσει ο Δήμος μια ενεργειακή κοινότητα. Θα ήθελα να βρω και κάποιον χώρο σε όμορους δήμους για να φτιάξω ένα φωτοβολταϊκό πάρκο, αλλά αυτό θα μου πάρει δύο χρόνια, μόνο για το κομμάτι της αδειοδότησης. Δεν έχω αυτή τη δυνατότητα. Αυτό το κοιτάζω παράλληλα, αλλά το πιο βασικό είναι να αξιοποιήσω στέγες κτιρίων, για παράδειγμα σχολείων και να βάλω εκεί φωτοβολταϊκά. Το 10% ή 15% από εκεί θα προορίζεται για τις ανάγκες του σχολείου και το υπόλοιπο με έναν εικονικό τρόπο θα γυρνάει σε ευάλωτα νοικοκυριά. Αυτή είναι η προσέγγιση. Χρειάζεσαι μια ενεργειακή κοινότητα για να το κάνεις αυτό, διότι σου δίνει τη δυνατότητα να κάνεις εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό σε ευάλωτα νοικοκυριά.

Μια άλλη προσέγγιση που θα μπορούσε να τρέξει πιο γρήγορα, και τη σκέφτομαι, είναι να μπει μια εταιρεία-πάροχος, που θα βάλει φωτοβολταϊκά και θα μας δίνει από τα κέρδη της. Δηλαδή, η εταιρεία θα πουλάει (σ.σ.: το ρεύμα), θα κρατάει κάτι, γιατί υπάρχει ένα κόστος για να τα κάνει αυτά, και τα υπόλοιπα θα μας τα δίνει πίσω. Μετά με τα χρήματα αυτά θα κάνουμε παρεμβάσεις στα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά. Είναι λίγο πιο γρήγορο αυτό, διότι με τον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό φοβάμαι ότι θα μπλέξουμε με τον ΔΕΔΔΗΕ (σ.σ.: αναφέρεται στη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις).

IS: Ποια παρακαταθήκη κρατάτε από το παρελθόν; Υπάρχουν λύσεις που πέτυχαν και θα τις αξιοποιήσετε και στο μέλλον;

Χ.Δ: Υπήρχαν σημαντικές προσπάθειες και έτσι κι αλλιώς θέλω να δημιουργήσω συνθήκες και συνεργασίες με την απερχόμενη δημοτική αρχή. Για παράδειγμα, ο Παναθηναϊκός και η Διπλή Ανάπλαση είναι ένα έργο που ξεκίνησε από την προηγούμενη δημοτική αρχή και στο οποίο μπήκαν πολύ σημαντικές βάσεις. Ακόμα και τα pocket parks ήταν σημαντικά, γιατί ακολουθούν μια λογική στην οποία κάποιος υιοθετεί έναν αναξιοποίητο χώρο και τον κάνει πράσινο. Απλά είναι πολύ λίγος. Το πρόβλημα που εγώ διαπίστωσα είναι ότι, ενώ γίνονταν κάποιες δράσεις που μπορούσαν να έχουν μια πολύ θετική ανταπόδοση, δεν υπήρχε η κουλτούρα της συνιδιοκτησίας. Ο πολίτης δεν αισθάνονταν πως ήταν μέσα στη διαδικασία. Είναι αυτό που θέλω να ενισχύσω. Έχω μια άλλη κουλτούρα, θέλω να αλλάξουμε την Αθήνα όλοι μαζί. Δεν με ενδιαφέρει δηλαδή να κάνω ένα εμβληματικό έργο γιατί πρέπει όλοι να χειροκροτήσετε. Θέλω όλοι μαζί να αποφασίσουμε ποιες θα είναι οι δράσεις στις γειτονιές και μαζί να τις στηρίξουμε. Αλλιώς δεν θα το πετύχουμε.