H Intellexa διορθώνει κείμενο της ΕΥΠ
O όμιλος του Ταλ Ντίλιαν παρήγαγε και εμπορευόταν το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator σε Βόρεια Μακεδονία και Ελλάδα. Αυτό είναι γνωστό. Εκείνο που δεν είναι γνωστό είναι πως οι επίσημοι φορείς των δύο χωρών επιχείρησαν να συνεργασθούν για το θέμα, φθάνοντας κοντά σε μία συμφωνία, προτού γκρεμίσουν το εγχείρημά τους οι δημοσιογραφικές αποκαλύψεις του 2022.
| You can read the English version of this article here. Μπορείτε να διαβάσετε την αγγλική εκδοχή του άρθρου εδώ. |
Τα βασικά σημεία της έρευνας
Το inside story στην Αθήνα και το Investigative Reporting Lab (IRL) στα Σκόπια αποκαλύπτουν σήμερα:
- Την επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να νομιμοποιήσει τη κρατική χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού στα πρότυπα της Βόρειας Μακεδονίας.
- Το περιεχόμενο του διαβαθμισμένου προσυμφώνου που συνέταξαν το 2022 ο τότε διοικητής της ΕΥΠ Παναγιώτης Κοντολέων και ο επικεφαλής της Επιχειρησιακής Τεχνικής Υπηρεσίας Σκοπίων (Operational Technical Agency Skopje - ΟΤΑ) Ζόραν Ανγκελόφσκι, αλλά δεν υπογράφηκε λόγω των δημοσιογραφικών αποκαλύψεων για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator στην Ελλάδα.
- Τον ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του ελληνικού πρωθυπουργικού γραφείου υπό τον Γρηγόρη Δημητριάδη και της Intellexa, της εταιρείας που εμπορεύεται το spyware Predator το οποίο έχει μολύνει ή έχει αποπειραθεί να μολύνει κινητά Ελλήνων δημοσιογράφων, πολιτικών, στελεχών επιχειρήσεων, ενόπλων δυνάμεων και άλλων προσώπων (που βρέθηκαν ταυτόχρονα στο στόχαστρο και των νόμιμων, αλλά καταχρηστικών, επισυνδέσεων της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών).
O χάκερ Ρότεμ Φάρκας
Η πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να νομιμοποιήσει τη χρήση κατασκοπευτικών λογισμικών είχε εκφραστεί ήδη από το 2020 σε έναν εκ των συνιδρυτών και προγραμματιστών της Cytrox, της εταιρείας δηλαδή που δημιούργησε το πλέον γνωστό και περιβόητο Predator και στην πορεία ενσωματώθηκε στον όμιλο Intellexa.
Γεννημένος τον Ιανουάριο του 1987 στο Ισραήλ και μεγαλωμένος στο Τελ Αβίβ από Ούγγρο πατέρα και Ισραηλινή μητέρα, ο 36χρονος Ρότεμ Φάρκας από μικρή ηλικία είχε έφεση στον προγραμματισμό. Όπως γράφει στο προφίλ του στο Linkedin, για 2,5 χρόνια (Ιανουάριος 2011 - Ιούνιος 2012) παρείχε ως ελεύθερος επαγγελματίας συμβουλευτικές υπηρεσίες σε τράπεζες και εταιρείες ασφαλείας, «φέρνοντας στο τραπέζι τη ματιά ενός χάκερ». Προηγουμένως είχε θητεύσει για πέντε χρόνια στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις. Σε ανθρώπους που τον γνωρίζουν καυχιόταν ότι ως στέλεχος του ισραηλινού κυβερνοστρατού είχε συμβάλει στην αντιμετώπιση των επιθέσεων κατά Ισραηλινών από Παλαιστίνιους βομβιστές αυτοκτονίας.
Τον Μάρτιο του 2017 ο Ρότεμ Φάρκας μαζί με άλλους έξι Ισραηλινούς επιχειρηματίες ιδρύει στα Σκόπια τη Cytrox. Η αρχική χρηματοδότηση προέρχεται από την κρατική Ισραηλινή Αεροδιαστημική Βιομηχανία (Israel Aerospace Industries - ΙΑΙ). H Cytrox, όπως αποκάλυψε τον Δεκέμβριο του 2021 έρευνα του Citizen Lab του πανεπιστημίου του Τορόντο, είναι η εταιρεία που ανέπτυξε το περιβόητο λογισμικό κατασκοπείας Predator που έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στην Ελλάδα κατά δημοσιογράφων, πολιτικών, στελεχών επιχειρήσεων, ενόπλων δυνάμεων κ.ά. Το 2018 η Cytrox εξαγοράστηκε από την Intellexa, εταιρεία συμφερόντων του Ταλ Ντίλιαν, ενός πρώην διοικητή μίας επίλεκτης τεχνολογικής μονάδας των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, με τον Ρότεμ Φάρκας να παραμένει στο δυναμικό του ομίλου.
Η Cytrox και τα προϊόντα της τράβηξαν την προσοχή του Ταλ Ντίλιαν, που αποφάσισε να επενδύσει κεφάλαια σε αυτήν μετά και από τη συνάντησή του το 2018 με τον νέο τότε πρωθυπουργό, Ζόραν Ζάεφ. Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας γνώριζε ήδη από το 2017 ότι η Cytrox ανέπτυσσε το spyware Predator στο έδαφός της, με σκοπό να το διανείμει αλλού, αλλά η ίδια ισχυρίζεται ότι δεν το είχε αγγίξει. Πηγή από την πλευρά των Σκοπίων ανέφερε στο inside story και το IRL ότι το NATO στο παρελθόν είχε συμβουλέψει τη Βόρεια Μακεδονία να μην συνεργαστεί με την εταιρεία αυτή.
Η μετακόμιση στην Ελλάδα
Κατά το δεύτερο μισό του 2020 οι επαγγελματικές υποχρεώσεις του Ρότεμ Φάρκας για λογαριασμό της Intellexa τον οδηγούν στην απόφαση να μετακομίσει στο Παλαιό Φάληρο. Φέρνοντας μαζί του το σπορ αυτοκίνητο Audi R8 με ουγγρικές πινακίδες που οδηγούσε, θα εγκατασταθεί σε ένα πολυτελές διαμέρισμα του 8ου ορόφου με ανεμπόδιστη θέα στη θάλασσα. Στην απέναντι πολυκατοικία μετακομίζει ένας στενός του συνεργάτης και υπάλληλος στα ελληνικά γραφεία της Intellexa, ο Ρόουι Χάιοτ (Roey Hayot), ο οποίος σε αντίθεση με τον Ρότεμ Φάρκας, εμφανίζεται στις καταστάσεις μισθοδοσίας της Intellexa. Το γεγονός ότι ο Ρότεμ Φάρκας ήταν στην Ελλάδα για δουλειές της Intellexa αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι στις 10 Αυγούστου 2020, μαζί με τον ιδρυτή της εταιρείας Ταλ Ντίλιαν και ακόμη ένα άτομο ταξιδεύει για λίγες ημέρες με ιδιωτικό αεροσκάφος από την Αθήνα στη Λάρνακα και από εκεί στην πρωτεύουσα του Κατάρ, την Ντόχα.
Άτομα που βρέθηκαν στο σπίτι του Ρότεμ Φάρκας το περιγράφουν ως φοιτητικό, όπου σε ένα δωμάτιο με άδεια ράφια κυριαρχούσε το γραφείο του με τον υπολογιστή και δύο τεράστιες οθόνες.
Το ακίνητο στο οποίο διέμενε ο Ρότεμ Φάρκας στο Παλαιό Φάληρο συμπτωματικά ανήκει σε πρώην βουλεύτρια της Νέας Δημοκρατίας, μέλος εφοπλιστικής οικογένειας με μεγάλη ακίνητη περιουσία την οποία διαχειρίζεται εταιρεία real estate. Το ενοίκιο του διαμερίσματος το πλήρωνε η εταιρεία ΚΕΣΤΡΕΛ συμφερόντων Σταύρου Κομνόπουλου. Ο πατριάρχης του ομίλου ΚΕΣΤΡΕΛ είναι ένας άνθρωπος πασίγνωστος στις εξοπλιστικές προμήθειες, αλλά και στα δικαστήρια, από τη δεκαετία του '80. Το διαμέρισμα του Ρότεμ Φάρκας δεν είναι το μόνο σημείο συνάντησης της ΚΕΣΤΡΕΛ με την Intellexa. Όπως είχε αποκαλύψει το inside story, η RAFNAR, εταιρεία που σχετίζεται με την ΚΕΣΤΡΕΛ, παρείχε εγγυήσεις σε μισθωτήριο που υπέγραψε η Intellexa με εταιρεία του ομίλου Φάις τον Οκτώβριο του 2020, για τα γραφεία που νοίκιασε στο Ελληνικό.
Σύμφωνα με όσα είπαν στο inside story άτομα που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους και συναναστράφηκαν τον Ρότεμ Φάρκας τους μήνες που έμεινε στην Ελλάδα, ο ίδιος περιέγραφε τον εαυτό του ως δημιουργό λογισμικών για άμυνα από κυβερνοεπιθέσεις, λέγοντας επίσης ότι πουλάει σε κυβερνήσεις λογισμικά για να παρακολουθούν εγκληματίες – περιγραφή που ταιριάζει με αυτήν ενός spyware. Ακόμη αναφέρουν ότι ο Ρότεμ Φάρκας ισχυριζόταν ότι στην Ελλάδα ήρθε μετά από πρόσκληση της ελληνικής κυβέρνησης κι ενώ είχαν συμφωνήσει για τη χρήση του λογισμικού της εταιρείας, ότι είχε συναντηθεί με διάφορους κυβερνητικούς αξιωματούχους και πως είχε λάβει διαβεβαιώσεις από την ελληνική κυβέρνηση ότι θα περνούσαν νόμο για τη νομιμοποίηση της χρήσης του spyware. Τον Μάιο του 2021 αφήνει απροειδοποίητα το σπίτι του στο Παλαιό Φάληρο και μετακομίζει πίσω στο Ισραήλ. Σύμφωνα με τους γνωστούς του, τους είπε πως υπήρχε κάποιου είδους διαφωνία με τους συνεργάτες του στην εταιρεία και σκεφτόταν να αποχωρήσει οριστικά πουλώντας τις μετοχές του.
Απευθύναμε ερωτήματα στον Ρότεμ Φάρκας για τις φερόμενες επαφές του με κυβερνητικούς αξιωματούχους και το περιεχόμενο των συνομιλιών τους, αλλά δεν λάβαμε απάντηση.
Το ενδιαφέρον της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την εκ των υστέρων νομιμοποίηση του spyware
Όσα ισχυρίστηκε ο Ρότεμ Φάρκας σε χαλαρές κουβέντες που είχε το δεύτερο μισό του 2020 με Έλληνες φίλους του, περί πρόθεσης της κυβέρνησης να νομιμοποιήσει την χρήση spyware, φαίνεται να επιβεβαιώνονται από το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη προς τα τέλη του 2020 είχε έρθει σε επαφή με την Επιχειρησιακή Τεχνική Υπηρεσία Σκοπίων (Operational Technical Agancy Skopje - ΟΤΑ), η οποία είναι η αρμόδια αρχή από το 2018 για τις άρσεις απορρήτου στη Βόρεια Μακεδονία.
Άτομο με καλή γνώση του περιεχομένου των επαφών μεταξύ Αθήνας - Σκοπίων, που ξεκίνησαν στα τέλη του 2020, αναφέρει στο inside story και το IRL πως η ελληνική πλευρά ενδιαφερόταν να μάθει από τη Βόρεια Μακεδονία πώς λειτουργούσε η ΟΤΑ και πώς οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας και άλλες αρχές επιβολής του νόμου χρησιμοποιούσαν με νόμιμο τρόπο τα λογισμικά κατασκοπείας. Η Βόρεια Μακεδονία εξέφρασε ενδιαφέρον για διάφορα ζητήματα κυβερνοασφαλείας και για την ψηφιοποίηση του ελληνικού δημοσίου με αρμόδιο υπουργείο υλοποίησης το Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η ΟΤΑ δεν είναι μυστική υπηρεσία, όπως η ΕΥΠ, αλλά καρπός της επώδυνης εμπειρίας που είχαν οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας σε επαναλαμβανόμενα σκάνδαλα παρακολουθήσεων. Το πιο πρόσφατο αφορούσε την περίοδο της διακυβέρνησης Γκρούεφσκι, όταν περισσότερα από 20.000 άτομα παρακολουθούνταν μεταξύ 2008 και 2015. Στους στόχους περιλαμβάνονταν ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, πολιτικοί από όλα τα κόμματα, δημοσιογράφοι, διπλωμάτες, επιχειρηματίες.
Μετά την πτώση του Γκρούεφσκι οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλαν στην κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας να δημιουργήσει μία τεχνική υπηρεσία –πολιτικά ουδέτερη που θα υπάγονταν στο κοινοβούλιο και όχι στην πολιτική εξουσία– μέσα από την οποία θα περνούσαν τα αιτήματα των μυστικών, αστυνομικών και τελωνειακών υπηρεσιών για την παρακολούθηση πολιτών της χώρας. Το θεσμικό πλαίσιο της Βόρειας Μακεδονίας επιτρέπει και την χρήση spyware με διάφορες δικλείδες ασφαλείας ενάντια σε πιθανή κατάχρηση, τουλάχιστον στα χαρτιά.
Η επιθυμία της κυβέρνησης Μητσοτάκη για νομιμοποίηση της χρήσης κατασκοπευτικού λογισμικού, που εκφράστηκε στο δεύτερο μισό του 2020, στην πραγματικότητα ακολουθεί χρονικά τις «πειραματικές» δοκιμές του spyware Predator, που όπως έχει γράψει το inside story, είχαν ξεκινήσει στην Ελλάδα ήδη από τον Αύγουστο του 2019, λίγο μετά την ανάληψη εξουσίας από τη Νέα Δημοκρατία. Όταν ξεκίνησαν οι επαφές της ΕΥΠ με την OTA, η Intellexa μετρούσε ήδη έξι-επτά μήνες στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2020 και τα πρώτα ψευδεπίγραφα domains που μιμούνται γνωστές ελληνικές ιστοσελίδες προκειμένου να παγιδεύσουν κινητά ατόμων στην Ελλάδα με Predator, είχαν δημιουργηθεί από τον Ιούλιο του 2020. Γνωρίζουμε ότι ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης ήταν από τους πρώτους στόχους του Predator στη μακρά λίστα ονομάτων που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πολιτικούς, στελέχη επιχειρήσεων και αξιωματούχους των ενόπλων δυνάμεων. Η πρώτη στόχευσή του έγινε στις 31 Ιουλίου 2020, ημερομηνία κατά την οποία η ΕΥΠ είχε προχωρήσει ήδη σε άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του και άκουγε τις συνομιλίες του δημοσιογράφου, για «λόγους εθνικής ασφάλειας».
Όπως αποκάλυψε πρόσφατα το Investigate Europe και το Reporters United, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει ταχθεί υπέρ της πανευρωπαϊκής χρήσης spyware κατά δημοσιογράφων – «για λόγους εθνικής ασφάλειας».
Το απόρρητο μνημόνιο συνεργασίας για ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών μεταξύ ΕΥΠ και ΟΤΑ
Άτομα με γνώση του περιεχομένου των επαφών μεταξύ Αθήνας - Σκοπίων αναφέρουν στο inside story και το IRL, ότι η πρώτη δια ζώσης συνάντηση μεταξύ της ελληνικής και της μακεδονικής πλευράς έγινε στις αρχές του 2021, σε επίπεδο διοικητών ΕΥΠ και ΟΤΑ.
Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, αργότερα την ίδια χρονιά ακολούθησε συνάντηση της μακεδονικής πλευράς με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη στην Αθήνα. Από το περιβάλλον Πιερρακάκη διαψεύδουν οποιαδήποτε συνάντηση με εκπροσώπους της ΟΤΑ. Σύμφωνα με μία άλλη πηγή ενημέρωσης, η μόνη επαφή που είχε ο Πιερρακάκης με αξιωματούχους από τη Βόρεια Μακεδονία ήταν η συνάντηση που έγινε στην Αθήνα με τον Αντιπρόεδρο της Β. Μακεδονίας, Νίκολα Ντιμιτρόφ, η οποία κατά την ελληνική πλευρά αφορούσε την ψηφιοποίηση του κράτους.
Τον Φεβρουάριο 2022 έγινε και νέα συνάντηση μεταξύ Κοντολέοντα και Ανγκελόφσκι στη Θεσσαλονίκη, η οποία οδήγησε στη σύνταξη ενός προσχεδίου προσυμφώνου μεταξύ των δύο διοικητών έναν μήνα μετά, τον Μάρτιο του 2022. Το προσχέδιο κοινοποιήθηκε στο γραφείο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
«Οι δύο οργανισμοί θα λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διατηρήσουν την ίδια την ύπαρξη αυτού του MoU (σημ. Μνημονίου Συνεργασίας) [...] απόρρητη» γράφει προσχέδιο του προσυμφώνου που έχει δει το inside story και το IRL και συντάχθηκε το πρώτο μισό του 2022 με σκοπό να υπογραφεί από τους επικεφαλής της ελληνικής ΕΥΠ και της μακεδονικής ΟΤΑ. «Η συνεργασία θα διαχειρίζεται προσωπικά από τους επικεφαλής των οργανισμών», διαβάζουμε στο ίδιο προσχέδιο με ημερομηνία Μαρτίου 2022, έναν μήνα πριν τις αποκαλύψεις του inside story για την παγίδευση του κινητού του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη με το spyware Predator.
«ΕΥΠ και ΟΤΑ [...] θα συνεργαστούν και θα μοιραστούν μη διαβαθμισμένες καθώς και διαβαθμισμένες πληροφορίες με βάση τα ακόλουθα αμοιβαίως συμφωνημένα:
1. Οι συμμετέχοντες θα συνεργαστούν για να βελτιώσουν την επαγγελματική ανάπτυξη στην κυβερνοασφάλεια και να δημιουργήσουν μια βάση δεξιοτήτων κυβερνοασφαλείας, μεταξύ άλλων μέσω πιθανών πρωτοβουλιών που σχετίζονται με την αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων και της διαφορετικότητας. [...]
2. Οι συμμετέχοντες θα καθιερώσoυν και θα διατηρήσουν έναν επιχειρησιακό διάλογο και θα εντοπίσουν ευκαιρίες για συνεργασία, για να ενισχύσουν την ικανότητα και των δύο να προστατεύουν τους πολίτες τους από κακόβουλες ενέργειες στον κυβερνοχώρο.
3. Aιτήματα για πληροφορίες μπορούν να υποβληθούν και από τις δύο πλευρές, ενώ η απάντηση θα βασίζεται στον βαθμό ασφάλειας και θα υπόκειται στους ισχύοντες κανόνες και κανονισμούς που ισχύουν για την αποκάλυψη διαβαθμισμένων πληροφοριών.
4. Τα αιτήματα για πληροφορίες θα είναι μόνο για τεχνολογίες που σχετίζονται με κυβερνο-απειλές, τρομοκρατία, εγκληματική δραστηριότητα, τις οποίες οι συμμετέχοντες θεωρούν ως απειλές στα εθνικά τους συμφέροντα.
5. Σε περίπτωση που εντοπιστεί άμεση απειλή από οποιαδήποτε πλευρά, βάσει αυτού του μνημονίου συμφωνίας, οι οργανισμοί θα μοιραστούν τις πληροφορίες το συντομότερο δυνατό και θα βοηθήσουν τον εταίρο να εξαλείψει την απειλή για χάρη και των δύο χωρών».
Την ύπαρξη αυτού του προσυμφώνου μεταξύ ΕΥΠ και ΟΤΑ για την κυβερνοασφάλεια είχε επιβεβαιώσει ο πρώην διοικητής της ΕΥΠ Παναγιώτης Κοντολέων, στην κεκλεισμένων των θυρών κατάθεσή του στην εξεταστική επιτροπή για τις παρακολουθήσεις στις 15 Σεπτεμβρίου του 2022. Σύμφωνα με πληροφορίες, φέρεται να δήλωσε ότι γι' αυτό το προσύμφωνο έχει ενημερωθεί η ελληνική κυβέρνηση.
Αυτό προκύπτει και από το προσχέδιο που έχει δει το inside story, το οποίο απευθύνεται εκτός από τον Κοντολέοντα και στο Γραφείο του Πρωθυπουργού της Ελλάδας. Επικεφαλής του γραφείου τη δεδομένη στιγμή, έως και την παραίτησή του στις 5 Αυγούστου 2022, ήταν ο ανιψιός του Κυριάκου Μητσοτάκη, Γρηγόρης Δημητριάδης, ο οποίος απομακρύνθηκε από τη θέση του στον απόηχο της αποκάλυψης της παρακολούθησης του νυν επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, από την ΕΥΠ.
Άτομο με γνώση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων ανέφερε στο inside story ότι το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ ΕΥΠ και ΟΤΑ τελικά δεν υπογράφηκε, διότι μεσολάβησαν τα δημοσιεύματα για τη παρακολούθηση του κινητού του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη με το λογισμικό της Intellexa.
Απευθύναμε επίσημα ερωτήματα σε ΕΥΠ και τους παραιτηθέντες Παναγιώτη Κοντολέοντα και Γρηγόρη Δημητριάδη για τις συναντήσεις και το περιεχόμενο του εγγράφου, αλλά δεν λάβαμε καμία απάντηση.
Η ΟΤΑ στις δικές της απαντήσεις επιβεβαιώνει επισήμως ότι υπήρξε επαφή με την ΕΥΠ, με αντικείμενο ζητήματα κυβερνοασφαλείας και ψηφιοποίησης:
«Η Επιχειρησιακή Τεχνική Υπηρεσία (ΟΤΑ) είναι αυτόνομος και ανεξάρτητος κρατικός φορέας. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των δραστηριοτήτων της, η ΟΤΑ, μεταξύ άλλων, πραγματοποιεί συνεργασίες και επαφές με πολλές εγχώριες, ξένες και διεθνείς αρχές, οι οποίες πραγματοποιούνται μέσω επίσημων διαύλων επικοινωνίας. Τέτοιες ήταν οι συναντήσεις [της ΟΤΑ] με την ηγεσία της Ελληνικής Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ) που έγιναν το πρώτο εξάμηνο του 2022, ως αρμόδιοι φορείς για την παρακολούθηση των επικοινωνιών και στις δύο χώρες. Σε αυτές τις συναντήσεις, δεν κοινοποιήθηκαν απόρρητες πληροφορίες και δεν υπογράφηκαν έγγραφα. Δεν υπογράφηκε ούτε Μνημόνιο Συνεργασίας.
Θέμα των συναντήσεων ήταν η ανταλλαγή εμπειριών στον τομέα της ψηφιοποίησης συστημάτων, προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της ασφάλειας κατά την ψηφιοποίηση, η οποία περιλαμβάνει την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, για την οποία ήταν εξαιρετικά χρήσιμη η παρουσίαση για τη διαδικασία της ψηφιοποίησης της ελληνικής κοινωνίας, η οποία [...] έχει σημειώσει εξαιρετική πρόοδο και αποτελέσματα.
Για τις επισκέψεις και τα αποτελέσματα των συνομιλιών ενημερώθηκαν η κοινοβουλευτική Επιτροπή [της Βόρειας Μακεδονίας] για την εφαρμογή της εποπτείας των μέτρων παρακολούθησης των επικοινωνιών, καθώς και εκπρόσωποι της κυβέρνησης».
Ο διορθωτής από την Intellexa
Κατά την κατάθεσή του στην εξεταστική επιτροπή της ελληνικής Βουλής για τις παρακολουθήσεις τον Σεπτέμβριο του 2022, ο Παναγιώτης Κοντολέων (που είχε επίσης παραιτηθεί λόγω Ανδρουλάκη), αφού επιβεβαίωσε την ύπαρξη προσυμφώνου μεταξύ ΕΥΠ και ΟΤΑ, φέρεται να έσπευσε να τονίσει ότι η ΕΥΠ δεν έχει καμία σχέση με την Intellexa, την εταιρεία που εμπορεύεται το λογισμικό κατασκοπείας Predator.
Το inside story και το IRL έχει δει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτή η δήλωση είναι αναληθής.
Το προσχέδιο του προσυμφώνου που έχουμε δει σε ηλεκτρονική μορφή, έχει ένα ανεπαίσθητο αλλά σημαντικό για την ιστορία ηλεκτρονικό ίχνος που αποδεικνύει ότι η Intellexa όχι μόνο έχει απευθείας σχέση με την ΕΥΠ, αλλά και το γραφείο του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Το συγκεκριμένο έγγραφο, που επρόκειτο να υπογραφεί από τις υπηρεσίες δύο κρατών, της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας, έχει λεκτικές διορθώσεις από πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ, που μετά την αποστράτευσή του συνεργάστηκε με την Intellexa.
Το όνομά του είναι Νιρ Μπεν Μοσέ (γραμμένο στις διορθώσεις του προσχεδίου στα εβραϊκά) και έχει μείνει ως ίχνος αν ενεργοποιηθεί η «παρακολούθηση αλλαγών» που έχουν γίνει στο ηλεκτρονικό έγγραφο. Πηγή αναφέρει ότι το προσχέδιο απεστάλη στην Intellexa.
O Νιρ Μπεν Μοσέ δεν είναι ένα τυχαίο πρόσωπο στο Ισραήλ, αφού έχει θητεύσει σε αρκετές κομβικές κρατικές θέσεις. Το 2015 τοποθετήθηκε επικεφαλής ειδικής μονάδας του υπουργείου Άμυνας, γνωστής ως Malmab, η οποία είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια του υπουργείου Άμυνας, των ισραηλινών βιομηχανιών όπλων και των φορέων στο Ισραήλ που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και παραγωγή όπλων μαζικής καταστροφής, καθώς και για τα μέσα άμυνας από τέτοια όπλα. Η Malmab, λόγω τις απόρρητης φύσης των δραστηριοτήτων της και των στενών σχέσεών της με την ισραηλινή υπηρεσία εσωτερικής ασφαλείας Σιν Μπετ, μερικές φορές περιγράφεται ως η τέταρτη υπηρεσία πληροφοριών του Ισραήλ (μετά τη Σιν Μπετ, τη Μοσαντ και τις μυστικές υπηρεσίες του ισραηλινού στρατού). Ο Νιρ Μπεν Μοσέ το 2021 αποχώρησε από το υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ και στράφηκε στον ιδιωτικό τομέα. Τον Μάιο του 2022 ισραηλινά ρεπορτάζ ανέφεραν ότι εξέταζε το ενδεχόμενο συνεργασίας με εταιρεία του Ταλ Ντίλιαν.
Σχολιάζοντας αυτή την επαγγελματική κίνηση, πηγές του ισραηλινού κατεστημένου ασφαλείας στο Ισραήλ ανέφεραν στον Τύπο ότι η μετακίνηση του Νιρ Μπεν Μοσέ στο πλευρό του Ταλ Ντίλιαν «είναι νόμιμη αλλά βρωμάει. Είναι κόσερ αλλά παρουσιάζει ορισμένα ηθικά ζητήματα». Το ισραηλινό κατεστημένο των δυνάμεων ασφαλείας, απ' όπου προέρχεται και ο ιδρυτής της Intellexa, κατηγορεί τον Ταλ Ντίλιαν ότι χρησιμοποίησε τις γνώσεις που απέκτησε ως διοικητής επίλεκτης τεχνολογικής μονάδας του Ισραηλινού Στρατού για να ιδρύσει εταιρείες που κατασκευάζουν προϊόντα για κυβερνοεπιθέσεις τα οποία διεισδύουν σε κινητά τηλέφωνα και πως μετέφερε τις εταιρείες του στην Κύπρο (σημ. και μετά στην Ελλάδα) για να αποφύγει την εποπτεία από το υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ, δηλαδή του πρώην εργοδότη του Νιρ Μπεν Μοσέ.
Ταξιδιωτικά έγγραφα που έχει δει το inside story δείχνουν ότι o Νιρ Μπεν Μοσέ το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου 2022 επισκέφτηκε την Αθήνα και όταν έκανε τις διορθώσεις στο προσχέδιο ΕΥΠ - ΟΤΑ για λογαριασμό της Intellexa βρισκόταν στο Ισραήλ. Τα ταξίδια μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ ήταν συχνά. Ακόμα, στις 23 Μαρτίου 2022 πετάει από Ελλάδα για Αλβανία και πίσω και την ίδια μέρα αναχωρεί ξανά από Ελλάδα προς Τουρκία – είναι άγνωστο αν αυτά τα ταξίδια έγιναν για προσωπικούς ή επαγγελματικούς λόγους. Η τελευταία φορά που επιβιβάστηκε σε πτήση από την Ελλάδα ήταν τον Οκτώβριο του 2022, όταν αναχώρησε για τις ΗΠΑ. Με βάση όσα γράφει στο προφίλ του στο Linkedin, από τον Μάρτιο του 2022 έχει ιδρύσει μία συμβουλευτική εταιρεία εμπνευσμένη από τα αρχικά του ονόματός του (NIRBM), της οποίας η ιστοσελίδα δεν εμφανίζει περιεχόμενο.
Ένα ακόμη στοιχείο που σφραγίζει την επαγγελματική σχέση του Νιρ Μπεν Μοσέ με την Intellexa, είναι ότι στις 12 Απριλίου 2022 εμφανίζεται να ταξιδεύει από Λάρνακα σε Αθήνα με ιδιωτικό αεροσκάφος που έχει συνδεθεί με τον Ταλ Ντίλιαν και με το οποίο, όπως έχει αποκαλύψει το inside story σε ρεπορτάζ μαζί με τους Lighthouse Reports και Haaretz, παραδόθηκε στο Σουδάν τεχνολογία παρακολούθησης από κάπου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ο εξοπλισμός βρέθηκε στα χέρια μίας από τις πιο διαβόητες και τρομακτικές ομάδες παραστρατιωτικών στον κόσμο, τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης).
Άτομο των μυστικών υπηρεσιών της Βόρειας Μακεδονίας, που μίλησε υπό το καθεστώς ανωνυμίας στο inside story και το IRL αναφέρει ότι δεν γνωρίζει τον Νιρ Μπεν Μοσέ, ούτε γνωρίζει για ποιο λόγο αντίγραφο του προσχεδίου που επρόκειτο να υπογραφεί από τους επικεφαλής ΕΥΠ και ΟΤΑ βρέθηκε στα χέρια της Intellexa και μάλιστα διορθώθηκε από συνεργάτη της. «Η ελληνική πλευρά είχε αναφέρει ότι έχει έναν εργολάβο, αλλά δεν ανέφεραν ποτέ την επωνυμία Intellexa», λέει.
Νιρ Μπεν Μοσέ, Intellexa, Γρηγόρης Δημητριάδης, Παναγιώτης Κοντολέων και ΕΥΠ δεν απάντησαν στις σχετικές ερωτήσεις που τους απευθύναμε.
Η παραγωγή αυτής της έρευνας υποστηρίχθηκε με επιχορήγηση από τα κονδύλια του Investigative Journalism for Europe (IJ4EU).
