Ο άνθρωπος που ήθελε να σώσει τους Εβραίους της Πολωνίας
Στην ταινία Η Αναφορά Κάρσκι, ο Κλοντ Λανζμάν αναφέρει ότι όταν κάποτε ο φιλόσοφος Ρεϊμόν Αρόν ρωτήθηκε αν στην περίοδο της γαλλικής κατοχής γνώριζε ποια μοίρα επιφύλασσαν οι ναζί στους Εβραίους της Ανατολικής Ευρώπης, εκείνος απάντησε: «Ήξερα, αλλά δεν το πίστεψα, κι επειδή δεν το πίστεψα, δεν ήξερα». Η ταινία, που προβλήθηκε το 2010, βασίζεται στη διήμερη συνέντευξη που είχε πάρει ο Λανζμάν από τον Κάρσκι το 1978. Ήταν την περίοδο που ο σκηνοθέτης συγκέντρωνε υλικό για ένα ντοκιμαντέρ για το Ολοκαύτωμα: τη Shoa, το συγκλονιστικό έργο του διάρκειας 9,5 ωρών που προβλήθηκε για πρώτη φορά το 1985. Για τη Shoah, όμως, είχε αξιοποιήσει μέρος μόνο της μαρτυρίας του Πολωνού. Εικοσιπέντε χρόνια αργότερα, ο σπουδαίος Γάλλος σκηνοθέτης επέστρεψε σε εκείνη τη συνέντευξη, για να φτιάξει μια ξεχωριστή ταινία, αποκλειστικά γύρω από όσα είχε αφηγηθεί ο Κάρσκι.
Ο Γιαν Κάρσκι είχε δει με τα μάτια του τι συνέβαινε στους Εβραίους της Πολωνίας. Είχε κάνει επανειλημμένες, απεγνωσμένες προσπάθειες να το σταματήσει, ειδοποιώντας τους ηγέτες του δυτικού κόσμου, αλλά είχε αποτύχει. Τριάντα τέσσερα χρόνια αργότερα, έλεγε στον Λανζμάν ότι φυσικά δεν πίστεψαν αυτό που τους περιέγραφε –πώς θα μπορούσε να το