Σε έξαρση οι οικονομικές απάτες εν μέσω πανδημίας

Από την Ιαπωνία μέχρι την Εσθονία και από τις ΗΠΑ μέχρι την Κένυα, επιτήδειοι κεφαλαιοποιούν με επιτυχία τα δύο κυρίαρχα «συστατικά» της νέας πραγματικότητας, τον φόβο και την ανασφάλεια, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση για υγειονομικά είδη και φάρμακα που εμφανίζουν ελλείψεις στην αγορά.

Το προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα modus operandi των κακοποιών διαθέτει ήδη μεγάλη ποικιλία και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

• Πλαστά φαρμακευτικά σκευάσματα, πολλά υποσχόμενες θεραπείες, ψεύτικα διαγνωστικά τεστ για Covid-19 και κακής ποιότητας είδη προσωπικής προστασίας, όπως μάσκες και αντισηπτικά που διαφημίζονται και συχνά δεν αποστέλλονται ποτέ στους αγοραστές
• Yποκλοπή προσωπικών ή εταιρικών δεδομένων και στοιχείων τραπεζικών λογαριασμών μέσω κακόβουλων μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ψευδεπίγραφων ιστοσελίδων
• «Μόλυνση» ηλεκτρονικών υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων με ιούς κρυπτογράφησης και απαίτηση για λύτρα προκειμένου να ξεκλειδώσουν τα αρχεία και τις συσκευές (ransomware)
• Ψεύτικους εράνους και δωρεές για την καταπολέμηση της πανδημίας
• Επιτήδειους που υποδύονται ότι ανήκουν σε συνεργεία που κάνουν απολύμανση σπιτιών ή κατ’ οίκον διαγνωστικά τεστ, με σκοπό να ληστέψουν τους ανυποψίαστους που θα τους ανοίξουν την πόρτα
• Τηλεφωνικές απάτες από άτομα που προσποιούνται γιατρούς και ζητούν χρήματα για τη θεραπεία οικείων των θυμάτων, που υποτίθεται νοσηλεύονται με Covid-19

Θεσμικά όργανα, διωκτικές αρχές, μυστικές υπηρεσίες και εταιρείες που ασχολούνται με τη διαδικτυακή ασφάλεια προειδοποιούν ανά τον κόσμο ότι τα «κρούσματα» είναι ιδιαίτερα αυξημένα τελευταία και εκτιμούν ότι θα αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό. Πρόσφορο έδαφος αποτελεί το γεγονός ότι λόγω καραντίνας πολλοί εργάζονται εξ αποστάσεως –με τα όποια κενά ασφαλείας δημιουργεί αυτό στα εταιρικά συστήματα– αλλά και το ότι μεγάλο μέρος των συναλλαγών με τράπεζες και δημόσιο έχει μεταφερθεί στο διαδίκτυο, τη στιγμή που ικανή μερίδα πολιτών δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με πρακτικές θωράκισης της διαδικτυακής τους ασφάλειας.

Από τους πρώτους που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου ήταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ήδη από τις 11 Φεβρουαρίου: «Ο ΠΟΥ είναι ενήμερος για ύποπτα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που επιχειρούν να επωφεληθούν της κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω Covid-19. Αυτή η δόλια ενέργεια ονομάζεται «ηλεκτρονικό ψάρεμα» (phishing). Τα email εμφανίζουν ως αποστολέα τον ΠΟΥ και σας ζητούν να δώσετε ευαίσθητες πληροφορίες όπως όνομα χρήστη και κωδικούς πρόσβασης, να κάνετε κλικ σε κακόβουλα links ή να κατεβάσετε επισυναπτόμενα αρχεία. Με αυτή τη μέθοδο οι εγκληματίες μπορούν να εγκαταστήσουν κακόβουλο λογισμικό ή να κλέψουν ευαίσθητες πληροφορίες». Ο ΠΟΥ ενημερώνει ότι εκτός από μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι εγκληματίες χρησιμοποιούν για τις απάτες τους ιστοσελίδες, τηλεφωνικές κλήσεις, γραπτά μηνύματα (π.χ. στο Whatsapp), ακόμη και fax.

ncov-email-560-1.png

Το ηλεκτρονικό ψάρεμα παραδοσιακά είναι μία από τις πιο κοινές τεχνικές που χρησιμοποιούν οι εγκληματίες του διαδικτύου και η οποία προσαρμόστηκε γρήγορα στα νέα δεδομένα της πανδημίας. Οι απόπειρες phishing με δόλωμα θεματολογία σχετική με την νόσο Covid-19 άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους σχεδόν αμέσως μετά τη παγκόσμια αύξηση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων τον Ιανουάριο. Εκτός από τον ΠΟΥ, ως αποστολείς των απατηλών email εμφανίζονται και άλλοι αξιόπιστοι οργανισμοί, όπως τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, κυβερνητικοί φορείς, γνωστές τράπεζες και εταιρείες, ακόμη και η αστυνομία. Οι επιτήδειοι δελεάζουν τα θύματά τους ενσωματώνοντας στα email διάφορα urls ή αρχεία προς κατέβασμα, τα οποία υποτίθεται ότι περιέχουν χρήσιμες πληροφορίες για μέτρα ασφαλείας και στοιχεία για τη διάδοση του κορονοϊού.

Σύμφωνα με την εταιρεία κυβερνοασφάλειας Digital Shadows, η νόσος Covid-19 είναι δημοφιλές θέμα συζήτησης στα φόρα των κυβερνοεγκληματιών, όπου ο καθένας πουλάει την πραμάτεια του. Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο χρήστης στο ρωσικό φόρουμ για χάκερς XSS διαφήμιζε μία νέα μέθοδο phishing που σκαρφίστηκε: την αποστολή κακόβουλου λογισμικού ως επισύναψη σε email υπό τον μανδύα ενός παγκόσμιου χάρτη που αποτυπώνει σε πραγματικό χρόνο την εξάπλωση του κορονοϊού. Με άλλα λόγια, κατασκεύασε πιστή απομίμηση της ζωντανής ενημέρωσης του Κέντρου Συστημάτων Επιστήμης και Μηχανικής (CSSE) στο Johns Hopkins University. Η τιμή διάθεσης για τους ενδιαφερόμενους αγοραστές ξεκινούσε από τα 200 και έφτανε τα 700 δολάρια.

hackers.jpg

Σύμφωνα με το βρετανικό κέντρο αναφοράς για απάτες και κυβερνοέγκλημα Action Fraud, τον Μάρτιο οι καταγγελίες για απάτες που σχετίζονται με τον κορονοϊό αυξήθηκαν κατά 400% σε σχέση με τον Φεβρουάριο και οι οικονομικές απώλειες για τα θύματα ανήλθαν στο 1 εκατ. στερλίνες. Όπως σχολιάζει το think tank RUSI, το νούμερο αυτό πιθανότατα αντικατοπτρίζει μόνο μέρος του προβλήματος, καθώς οι απάτες είναι ένα έγκλημα που δεν καταγγέλλεται συχνά. Στις αρχές Απριλίου το Action Fraud μέσα σε δύο μόλις 24ωρα έλαβε 41 αναφορές για απατηλά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με φερόμενο αποστολέα την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου που ζητούσε από τους παραλήπτες να δωρίσουν χρήματα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας μέσω τραπεζικού εμβάσματος σε συγκεκριμένο λογαριασμό.

interpol.jpg

Ταυτόχρονα, οι κλασικές απάτες που υπόσχονται κέρδη εκατομμυρίων σε bitcoin, πλέον έχουν προσαρμοστεί στα δεδομένα της πανδημίας με τίτλους όπως «Η θετική πλευρά του μένουμε σπίτι. Βγάλτε χιλιάδες την ημέρα σε συναλλαγές bitcoin». Την εμφάνισή τους μέσω email ή τηλεφώνου έχουν κάνει και καλοθελητές που προσφέρονται να βοηθήσουν τάχα τους δικαιούχους κρατικού επιδόματος οικονομικής στήριξης να λάβουν το ποσό που δικαιούνται μία ώρα αρχύτερα. Σχετική προειδοποίηση έβγαλε στις αρχές Απριλίου η φορολογική αρχή των ΗΠΑ.

Όπως αναφέρει στο inside story αξιωματούχος της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, προς το παρόν στη χώρα μας δεν υπάρχει έξαρση περιστατικών ηλεκτρονικής εξαπάτησης και ο αριθμός των καταγγελιών είναι ιδιαίτερα περιορισμένος.

Μία απόπειρα που καταγγέλθηκε πρόσφατα στην ΔΗΕ αφορούσε αγνώστους που κατάφεραν να αποκτήσουν τους κωδικούς πρόσβασης σε λογαριασμό που διατηρούσε ο καταγγέλλων σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Αφού συνδέθηκαν στο προφίλ του θύματος, απέστειλαν σε όλες τις επαφές του μήνυμα ζητώντας χρήματα, με την πρόφαση ότι είχε εγκλωβιστεί στο εξωτερικό και χρειαζόταν βοήθεια για να επιστρέψει στην Ελλάδα (ωστόσο το μήνυμα δεν έγινε πιστευτό).

Σοβαρότερο περιστατικό ήταν το απατηλό email που διακινήθηκε και έφερε την υπογραφή του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, Μιχάλη Καραμαλάκη. Οι παραλήπτες καλούνταν να εμφανιστούν ενώπιον της αστυνομίας, χωρίς να παρέχεται καμία άλλη διευκρίνιση. Για επιπλέον πληροφορίες ο δράστης παρέπεμπε στα συνημμένο έγγραφο, το οποίο στην πραγματικότητα ήταν ransomware, δηλαδή ιός που κρυπτογραφεί τα αρχεία του ηλεκτρονικού υπολογιστή και ζητά λύτρα για το ξεκλείδωμά του.

Η «ιδέα» για αυτή την απάτη είναι αντιγραφή από το εξωτερικό, όπως αναφέρει ο αξιωματούχος της ΔΗΕ, καθώς το ίδιο αρχείο έχει αποσταλεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες φέροντας κάθε φορά την υπογραφή του αντίστοιχου αρχηγού της αστυνομίας.

Τον τελευταίο καιρό έχουν ξεφυτρώσει πολλά ψεύτικα διαδικτυακά καταστήματα και αμφιβόλου αξιοπιστίας προμηθευτές, που υποτίθεται ότι διαθέτουν περιζήτητα μέσα προσωπικής προστασίας όπως μάσκες προσώπου και αντισηπτικά, τα οποία και μοσχοπουλάνε. Οι επιτήδειοι είθισται να διαφημίζουν τα προϊόντα τους σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης προς άγραν θυμάτων, ή να τα προωθούν μέσω email που στέλνουν στα τυφλά.

Το κόστος για την τσέπη των ανυποψίαστων μπορεί να είναι μεγάλο. Για παράδειγμα, όπως καταγγέλθηκε στο Action Fraud, ένα θύμα έχασε πάνω από 15.000 λίρες αγοράζοντας μάσκες τις οποίες δεν παρέλαβε ποτέ. Στις παγίδες που στήνονται online, πέφτουν όμως και επιχειρήσεις. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής, στην Ελλάδα τρεις μεγάλες επιχειρήσεις με έδρα την Αττική κατέθεσαν στα τέλη Μαρτίου μηνύσεις στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος καταγγέλλοντας ότι έχασαν από €8.000 έως €15.000 από τη διαδικτυακή αγορά υγειονομικού υλικού από εταιρείες που αποδείχθηκαν ανύπαρκτες.

Στη Γαλλία θύμα απάτης μέσω διακύβευσης επιχειρησιακών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (Business Εmail Compromise) έπεσε φαρμακευτική, η οποία μετέφερε €6,6 εκατ. σε τραπεζικό λογαριασμό στη Σιγκαπούρη για αγορά αλκοολούχων τζελ και μασκών που δεν της εστάλησαν ποτέ. Η Europol ειδοποίησε τις Αρχές της Σιγκαπούρης που συνέλαβαν έναν 39χρονο άνδρα και κατάφεραν να μπλοκάρουν μέρος της πληρωμής. Ο φερόμενος ως δράστης, προκειμένου να γίνει πιστευτός από τη γαλλική φαρμακευτική, είχε σφετεριστεί την ταυτότητα μιας νόμιμης επιχείρησης.

Σε άλλη υπόθεση που αναφέρθηκε στη Europol από άλλο κράτος-μέλος, εταιρεία επιχείρησε να αγοράσει 3,85 εκατ. μάσκες και τελικά έχασε €300.000.

Εκτός από μεγάλο οικονομικό κόστος, οι απάτες με υγειονομικά και φαρμακευτικά είδη μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και την υγεία των θυμάτων τους. Στις αρχές Μαρτίου, 91 χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, συμμετείχαν υπό τον συντονισμό της Interpol στην 13η παγκόσμια επιχείρηση «Πανγαία» για την καταπολέμηση της παράνομης διαδικτυακής πώλησης φαρμάκων και υγειονομικών υλικών. Η φετινή επιχείρηση, που ξεκίνησε στις 3 Μαρτίου και διεκόπη επτά ημέρες μετά λόγω κορονοϊού, αποκάλυψε μία ανησυχητική αύξηση στη διακίνηση μη εγκεκριμένων αντιικών φαρμάκων και σκευασμάτων χλωροκίνης που χρησιμοποιούνται πειραματικά από τους γιατρούς στην αντιμετώπιση ασθενών με νόσο Covid-19. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, η ποσότητα ήταν υπερδιπλάσια από αυτή που είχε κατασχεθεί στην αντίστοιχη επιχείρηση του 2018.

Μεταξύ των προϊόντων που κατασχέθηκαν στην επιχείρηση «Πανγαία» συμπεριλαμβάνονται δεκάδες χιλιάδες πλαστές χειρουργικές μάσκες και κακής ποιότητας αντισηπτικά. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Interpol, η κατάσχεση περισσότερων από 34.000 μασκών προσώπου και διαφόρων σκευασμάτων για τον κορονοϊό –όπως σπρέι και φάρμακα– αποκαλύπτει μόνο την κορυφή του παγόβουνου αναφορικά με τη νέα τάση που παρατηρείται παγκοσμίως. Στο πλαίσιο της «Πανγαίας» έγιναν 121 συλλήψεις και διαγράφηκαν περισσότερα από 2.000 links που διαφήμιζαν προϊόντα σχετικά με τον κορονοϊό.

800.jpeg

Ενδιαφέρον παρουσιάζει υπόθεση που αποκαλύφθηκε στην Τσεχία στα τέλη Μαρτίου, όταν σε έφοδο των αρχών σε αποθήκη κατασχέθηκαν 680.000 μάσκες και 28.000 αναπνευστήρες που εισήχθησαν από γνωστό Κινέζο επιχειρηματία, ο οποίος διατηρεί στενούς δεσμούς με το Πεκίνο και είχε συνοδεύσει τον Τσέχο πρόεδρο στην επίσκεψή του στην Κίνα. Τσέχικη «εταιρεία-κέλυφος» επιχείρησε να πουλήσει τις μάσκες και τους αναπνευστήρες στο υπουργείο Υγείας σε τιμή υπερδιπλάσια της κανονικής. Σημειωτέον ότι στις κατασχεθείσες ποσότητες περιλαμβάνονταν κιβώτια που προορίζονταν για την Ιταλία ως μέρος κινεζικής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Στα καθ’ ημάς, την Τετάρτη 8 Απριλίου το ΣΔΟΕ σε έλεγχο που διενήργησε σε αποθήκη επιχείρησης στην Αττική που εμπορεύεται, μεταξύ άλλων, προϊόντα ατομικής προστασίας και προσωπικής φροντίδας, κατάσχεσε μεγάλες ποσότητες χειρουργικών μασκών και διαλυμάτων που είχαν εισαχθεί ως καλλυντικά με προέλευση από Τουρκία και Κίνα. Τα προϊόντα διαφημίζονταν κατά κόρον τις τελευταίες εβδομάδες μέσω διαδικτύου και καταιγισμού τηλεοπτικών εκπομπών ως αντισηπτικά, χωρίς να έχουν την απαιτούμενη άδεια κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ. Συνολικά εντοπίστηκαν 4.070,95 λίτρα (55.201 τεμάχια των 100ml και 50ml) υγρού που διαφημιζόταν ως αντισηπτικό και 2.308 χειρουργικές μάσκες για τις οποίες δεν επιδείχθηκαν νόμιμα παραστατικά απόκτησης. Η επιχείρηση στη δήλωση που είναι υποχρεωμένη να υποβάλλει είχε επίσης απογράψει μικρότερες ποσότητες από αυτές που διέθετε στην αποθήκη της.

sdoe.jpg

Η υποχρέωση δήλωσης αποθεμάτων θεσπίστηκε με την από 14/03/2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Όπως εξηγεί στο inside story στέλεχος της οικονομικής αστυνομίας, αυτό έγινε ώστε η κυβέρνηση να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή την επάρκεια που υπάρχει σε μέσα ατομικής προστασίας και προσωπικής υγιεινής αλλά και για την αποφυγή αθέμιτων πρακτικών, όπως η διάθεσή τους στη μαύρη αγορά ή απόπειρες αισχροκέρδειας. Σύμφωνα με την ΠΝΠ, εκτός από την κατάσχεση των ειδών, η μη υποβολή ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης επισύρει διοικητικό πρόστιμο ύψους από 1.000 έως 100.000 ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.

Όπως προκύπτει από φωτογραφίες που έδωσε στη δημοσιότητα το ΣΔΟΕ, πανομοιότυπες συσκευασίες υγρών των 100 ml που διαφημίζονταν ως αντισηπτικά πωλούνταν μέσω τηλεοπτικών spot telemarketing μαζί με έξι μάσκες, προς €14,90 συν €10 μεταφορικά.

miliaresi.jpg

Ως προς τον κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, μία από τις πλέον ανησυχητικές διαστάσεις των εγκληματικών ενεργειών εν μέσω πανδημίας είναι οι οργανωμένες κυβερνοεπιθέσεις σε νοσοκομεία, προμηθευτές ιατροφαρμακευτικών ειδών και δημόσιες υπηρεσίες.

Στο στόχαστρο διαδικτυακής επίθεσης βρέθηκε πρόσφατα το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ. Ευτυχώς η ενέργεια ήταν ανεπιτυχής, αφού οι δράστες δεν κατάφεραν να επηρεάσουν τις λειτουργίες του υπουργείου. Δεν συνέβη το ίδιο και στην Τσεχία, όπου θύμα κυβερνοεπίθεσης έπεσε το πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Μπρνο με αποτέλεσμα να αναβληθούν επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις και οι ασθενείς που προσέρχονταν στα επείγοντα να κατευθύνονται σε άλλο νοσοκομείο. Στο συγκεκριμένο νοσοκομείο λειτουργεί και ένα από τα διαγνωστικά εργαστήρια της Τσεχίας για τον κορονοϊό.

«Παρότι είναι πολλοί αυτοί που δίνουν τη μάχη για να αντιμετωπιστεί η κρίση και να βοηθήσουν τα θύματα του κορονοϊού, υπάρχουν και εγκληματίες που έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την κρίση. Είναι απαράδεκτο: τέτοιες εγκληματικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια μιας κρίσης δημόσιας υγείας μπορούν να αποβούν εξαιρετικά επικίνδυνες καθώς απειλούν ανθρώπινες ζωές» τονίζει η επικεφαλής της Europol Κατρίν ντε Μπολ.

Όπως αναφέρει η Interpol σε ανακοίνωσή της στις 4 Απριλίου, έχει εντοπίσει σημαντική αύξηση στον αριθμό των επιθέσεων που έχουν εξαπολυθεί κατά οργανισμών και υποδομών που έχουν ρόλο-κλειδί στην αντιμετώπιση του κορονοϊού με ιούς κρυπτογράφησης που εμποδίζουν την πρόσβαση σε αρχεία και συστήματα ζωτικής σημασίας μέχρι να πληρωθούν τα λύτρα (ransomware). «Το κλείδωμα κρίσιμων συστημάτων των νοσοκομείων δεν καθυστερεί μόνο την ταχεία ιατρική ανταπόκριση που είναι απαραίτητη σε αυτούς τους πρωτοφανείς καιρούς, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει ευθέως σε θανάτους» δήλωσε ο ΓΓ της Interpol Γιούργκεν Στοκ.

Εκτός από τους αυξημένους διαδικτυακούς κινδύνους, από τις πρώτες κιόλας ημέρες της πανδημίας την εμφάνισή τους και στην Ελλάδα έχουν κάνει και απατεώνες που υποδύονται είτε ότι ανήκουν σε συνεργεία δήμων που κάνουν απολυμάνσεις σπιτιών, είτε σε κλιμάκια αρμόδιων υπηρεσιών που κάνουν κατ’ οίκον ενημερώσεις για τον κορονοϊό.

Με αφορμή καταγγελίες, σύμφωνα με τις οποίες άτομα εμφανίζονται σε οικίες επικαλούμενοι πως είναι στελέχη του ΕΟΔΥ ή του υπουργείου Υγείας που ενημερώνουν για τον κορονοϊό, η αστυνομία με ανακοίνωσή της στις 6 Μαρτίου διευκρινίζει ότι δεν υπάρχουν κλιμάκια υπηρεσιών του ή του ΕΟΔΥ που επισκέπτονται σπίτια για τέτοιου είδους ενημερώσεις. «Πρόκειται προφανώς για απόπειρα εξαπάτησης».

Περιστατικά με ψεύτικα συνεργεία απολύμανσης έχουν καταγραφεί σε διάφορες περιοχές της Αττικής, όπως στην Καστέλλα, στην Παιανία, στη Λούτσα και στον δήμο Ζωγράφου, υποχρεώνοντας την αστυνομία να εκδώσει νέα ανακοίνωση με συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης πολιτών από επιτήδειους, κάνοντας αναφορά στη συγκεκριμένη τεχνική εξαπάτησης.

Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, σε εξέλιξη βρίσκονται και τηλεφωνικές απάτες με το πρόσχημα της μόλυνσης συγγενικών προσώπων από τον κορονοϊό. Οι δράστες καλούν ανυποψίαστους πολίτες, συνήθως ηλικιωμένους, και προσποιούμενοι συγγενικά τους πρόσωπα δηλώνουν ότι νοσηλεύονται σε νοσοκομεία ή κλινικές. Για να γίνουν πιο πειστικοί, πραγματοποιούν επιπλέον κλήσεις προσποιούμενοι ιατρούς ή διευθυντές κλινικών που επιβεβαιώνουν την περίθαλψη και προσπαθούν να πείσουν τα θύματα να πληρώσουν το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης μέσω εμβάσματος ή παραδίδοντας μετρητά σε άτομα που εμφανίζονται στην οικία τους ως εκπρόσωποι της υποτιθέμενης κλινικής.

Αυξημένη προσοχή απαιτείται και στις ηλεκτρονικές αγορές, οι οποίες λόγω συνθηκών έχουν πολλαπλασιαστεί. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή το τελευταίο διάστημα έχει γίνει αποδέκτης μεγάλου αριθμού αναφορών και παραπόνων από καταναλωτές που καταγγέλλουν τη μη προσήκουσα εκτέλεση των παραγγελιών τους από ηλεκτρονικά καταστήματα, τα οποία διαθέτουν προς πώληση προϊόντα σε ιδιαίτερα προνομιακές τιμές, προσελκύοντας μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων πελατών, όπως συμβαίνει με τα αποκαλούμενα «προϊόντα-κράχτες». Όμως δεν παραδίδουν τα προϊόντα εντός του συμφωνημένου κατά περίπτωση χρόνου και μεταθέτουν διαρκώς τον χρόνο παράδοσης σε μελλοντικές ημερομηνίες, χωρίς να τηρούν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στους καταναλωτές και χωρίς να προβαίνουν σε επιστροφή των χρηματικών ποσών που έχουν προεισπράξει, κατά πάγια πολιτική τους. Στις περισσότερες δε περιπτώσεις, οι εν λόγω επιχειρήσεις διακόπτουν μετά τη συναλλαγή κάθε επικοινωνία με τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να λάβουν αυτοί καμία πληροφόρηση σε σχέση με την πορεία των αγορών τους ή την επιστροφή των χρημάτων τους.

Για να υπάρχει μία τάξη μεγέθους του χρηματικού οφέλους που αποκομίζουν εκείνοι που μεταχειρίζονται τέτοιες πρακτικές εξαπάτησης, στις 27 Μαρτίου η αστυνομία εξιχνίασε πολυάριθμες υποθέσεις απάτης μέσω διαδικτύου, ταυτοποιώντας ως δράστη έναν 45χρονο ημεδαπό, ο οποίος σε ιστοσελίδα ηλεκτρονικού του καταστήματος είχε αναρτήσει αγγελίες πώλησης κινητών και tablet σε χαμηλές τιμές. Ενώ οι υποψήφιοι αγοραστές προέβαιναν στην καταβολή του αντιτίμου είτε με χρήση πιστωτικών/χρεωστικών καρτών είτε με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό της εταιρείας του, δεν παρέλαβαν ποτέ τις συσκευές. Σε διάστημα ενός μήνα, ο δράστης κατάφερε να αποσπάσει €11.019,09 από 27 άτομα σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Όσοι περιμένουν να παραλάβουν τα προϊόντα που αγόρασαν ηλεκτρονικά θα πρέπει να είναι υποψιασμένοι και για απόπειρες υποκλοπής ευαίσθητων δεδομένων τους από επιτήδειους που στέλνουν sms προσποιούμενοι ότι είναι από την εταιρεία κούριερ και με την πρόφαση ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα ζητούν πρόσθετα στοιχεία επιβεβαίωσης για να ολοκληρωθεί υποτίθεται η παράδοση.

cp-sms-480.png