Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Χρόνος ανάγνωσης:
17'
Κατηγορία:
Κείμενο:
cover-istanbul.jpg
[OZAN KOSE / AFP]

Η Άλωση της Πόλης: Παραλειπόμενα και παρανοήσεις

Σαν σήμερα, η Κωνσταντινούπολη κατελήφθη από τους Οθωμανούς. Όλοι μιλάμε για την Άλωση σαν να γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη, όμως η λαϊκή αφήγηση Ελλήνων και Τούρκων είναι γεμάτη ανακρίβειες και παραλείψεις. Για παράδειγμα, λίγοι ξέρουν ότι στο μεγαλύτερο μέρος της η Πόλη ήταν ερειπιώνας κι ότι σημαντική μερίδα της Ορθόδοξης εκκλησίας υπέσκαψε τον αγώνα των Αυτοκρατόρων να την σώσουν.
[OZAN KOSE / AFP]

Η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και το πέρασμά της από τον χριστιανικό στον ισλαμικό κόσμο αναγνωρίζεται ως γεγονός-σταθμός της παγκόσμιας ιστορίας. Στις αφηγήσεις των δύο λαών την ιστορία των οποίων περισσότερο επηρέασε, Ελλήνων και Τούρκων, παρελαύνουν μύρια στερεότυπα. Τα περισσότερα καταρρίπτονται εύκολα, με αναφορά στις ιστορικές πηγές.

Ωστόσο, οι ίδιες οι περιστάσεις της Άλωσης παραμένουν ομιχλώδεις, και πηγές μεταγενέστερες του γεγονότος γεννούν μεγάλη σύγχυση.

Η στερεότυπη λαϊκή αφήγηση

Σε ένα σημείο συναντούνται η στερεότυπη ελληνική και τουρκική λαϊκή αφήγηση. Εκεί που κάνουν λόγο για μία περίλαμπρη ελληνική μεγαλούπολη, πρωτεύουσα του μεσαιωνικού ελληνισμού, που –μετά από μία απελπισμένη και αιματηρή αντίσταση– δίνει τη θέση της σε μία περίλαμπρη τουρκική πρωτεύουσα, την Ιστάνμπουλ.

Image
tumblr_nfujpdlmn81rtynt1o3_r1_1280.png
Η Κωνσταντινούπολη στο Χρονικό της Νυρεμβέργης που εκδόθηκε μόλις 50 χρόνια μετά την άλωση.

Το πόσο ριζωμένη είναι η αντίληψη αυτή στην τουρκική λαϊκή αφήγηση απηχείται στο ποίημα 857. Το έγραψε το 1920 μεσούντος του ελληνοτουρκικού πολέμου στην Μικρά Ασία, για προπαγανδιστικούς λόγους, ο γεννηθείς στην Θεσσαλονίκη Ναζίμ Χικμέτ Ραν, προτού φύγει στους σοβιετικούς του παραδείσους και γίνει αγαπημένο παιδί της ελληνικής αριστερίζουσας διανόησης:

«Αυτή είν’ η πιο μεγάλη, η δοξασμένη

Ή κάνε εγγραφή εντελώς δωρεάν

Κάνε εγγραφή για να έχεις πρόσβαση σε έως και 5 δωρεάν άρθρα τον μήνα!

Εγγραφή χρήστη