Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Χρόνος ανάγνωσης:
6'
Κείμενο:
cover-logo.jpg
Mounir Fatmi, History is Not Mine, 2013, videostill.

Ο αγώνας για την ελευθερία της έκφρασης

Από το ψάρι του Κάτωνα έως τους δημοκράτορες και τη fake πραγματικότητα, μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία της λογοκρισίας για να συνειδητοποιήσουμε πόσο άλλαξαν τα πράγματα –για να μείνουν τελικώς ίδια.
Mounir Fatmi, History is Not Mine, 2013, videostill.

O ρήτορας Μάρκος Πόρκιος Κάτων είχε κηρύξει πόλεμο, μεταξύ άλλων, και στα ψάρια. Διαφωνούσε με την εισαγωγή τους στη Ρώμη, γιατί θεωρούσε ότι το νέο έδεσμα εκμαύλιζε τα ρωμαϊκά ήθη και ως κήνσoρας (censor) όφειλε να προστατεύσει τους τους πάλαι ποτέ ολιγαρκείς συμπατριώτες του από τον τρυφηλό τρόπο ζωής των Ελλήνων και της ελληνιστικής Ανατολής.

Τότε η λογοκρισία δεν ήταν ακόμη αυτό που γνωρίζουμε και εννοούμε σήμερα. Αλλά από τότε οι ηγήτορες την επέβαλαν για το «καλό της Πολιτείας», καθώς στα ιδανικά της αποτελεσματικής διακυβέρνησης συμπεριλάμβαναν τη διάπλαση του χαρακτήρα των πολιτών με απαγορεύσεις που άγγιζαν τις ατομικές ελευθερίες. Το κοινό καλό επικαλούνται μέχρι τις μέρες μας πολλά καθεστώτα για να επιβάλλουν σιωπή, προσχηματικά φυσικά αφού αποκλειστικός στόχος τους είναι η επιβολή της δική τους εκδοχής για την πραγματικότητα, η εξόντωση κάθε διαφορετικής φωνής και η παραμονή στην εξουσία.

Image
hb_31.45.jpg
Jacques-Louis David, Ο Θάνατος του Σωκράτη, 1787, λάδι σε καμβά. [Metropolitan Museum of Art/Public Domain]

Η πιο διάσημη περίπτωση λογοκρισίας στην αρχαιότητα είναι του Σωκράτη. Καταδικάστηκε να πιει δηλητήριο, επειδή κρίθηκε –με βάση τον κώδικα ηθικής της εποχής– ότι διαφθείρει τη νεολαία με όσα έλεγε δημοσίως και επιπλέον ήταν ασεβής προς τους θεούς.

Το ίδιο συνέβη και με τον Αναξαγόρα

Ή κάνε εγγραφή εντελώς δωρεάν

Κάνε εγγραφή για να έχεις πρόσβαση σε έως και 5 δωρεάν άρθρα τον μήνα!

Εγγραφή χρήστη