Η Σμύρνη ιδωμένη από την άλλη πλευρά του κόλπου, πηγαίνοντας προς το Κορδελιό.
Λεβαντίνοι: Οι τελευταίοι Ελληνόφωνοι της Σμύρνης
«Λεβαντίνοι; Τι είναι αυτό;» ρωτούν πολλοί. Εκατό χρόνια πριν, ο όρος δεν προκαλούσε σύγχυση: δηλώνει τους ευρωπαϊκής καταγωγής παροίκους του Λεβάντε, δηλαδή της ανατολικής Μεσογείου. Σήμερα, οι 1.500 Λεβαντίνοι συναποτελούν με τους 2.500 Εβραίους της Σμύρνης τους μόνους μη-Μουσουλμάνους σε περίπου τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους.
Η Σμύρνη ιδωμένη από την άλλη πλευρά του κόλπου, πηγαίνοντας προς το Κορδελιό.
«Θα περιμένουμε να πέσει το φως», λέει ο Andrew. Στεκόμαστε στο νότιο τμήμα της Προκυμαίας, μπροστά στην παράλια Τζουμχουριέτ Μεϊντανί, με τον ανδριάντα του Ατατούρκ να δείχνει προς την δύση. Αριστερά μας, η προβλήτα με το κτίριο των διαβατηρίων, γνωστό και σήμερα ως Πασαπόρ. Περιμένουμε λίγα λεπτά, εισπνέοντας το αεράκι που έρχεται από την δύση. Από τα ελληνικά νησιά. Κουβαλά τη μυρωδιά της άρμης.
Με δυο λόγια
Η κοινότητα των Λεβαντίνων της Σμύρνης, που σήμερα πια δεν αριθμεί παρά «χίλια και κάτι» μέλη, σφράγισε την φυσιογνωμία, τις παραδόσεις και τους τρόπους της πόλης, όσο και η ελληνική. Προέρχονται από τους ευρωπαϊκής καταγωγής παροίκους του Λεβάντε (που περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Μικρά Ασία, την Συρία, τον Λίβανο, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο), όπου οι Ευρωπαίοι σύστησαν εμπορικές παροικίες λίγο πριν τις Σταυροφορίες και αργότερα. Αρχικά τους λέγανε «Φράγκους», ενώ τον Μεσαίωνα επικράτησε η τωρινή ονομασία, που στην ελληνική ιστοριογραφία αποκτά συχνά αρνητική χροιά και χρησιμοποιείται ενίοτε ως συνώνυμο του απάτριδος και του ατόμου χωρίς εθνική συνείδηση, λόγω του αιωνόβιου ανταγωνισμού Ελλήνων και Λατίνων για την κυριαρχία στο Λεβάντε. Η γλώσσα τους είναι ένα μείγμα