Όταν το 1902 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ’ έβαζε το πρώτο λιθαράκι για να φτάσουμε στη σημερινή Μεγάλη Πανορθόδοξο Σύνοδο της Κρήτης, καλώντας με Πατριαρχική και Συνοδική Εγκύκλιο τους προκαθημένους των Ορθόδοξων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών να συνεργασθούν για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούσαν εκείνην την περίοδο την Ορθόδοξη Εκκλησία, ουδείς από τους Πατριάρχες που βρίσκονται από την Πέμπτη στην Κρήτη είχε έρθει στη ζωή. Ο ιστορικός αυτός πρόλογος απαντά σε έναν βαθμό στο εύλογο ερώτημα που όλοι θέτουν:
Για ποιο λόγο γίνεται τώρα η Πανορθόδοξη Σύνοδος;
Η απάντηση είναι πως η Πανορθόδοξη Σύνοδος γίνεται για να εξετάσει μια σειρά ζητημάτων, τα οποία τέθηκαν πριν από πολλά χρόνια και τα οποία εξακολουθούν να παραμένουν επίκαιρα, περισσότερο από ποτέ. Μέχρι να συγκληθεί η Πανορθόδοξη Σύνοδος στην Κρήτη υπήρξαν πολλοί σταθμοί, τρεις όμως ήταν οι σημαντικότεροι για να μπορέσουν σήμερα οι περισσότεροι προκαθήμενοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι.
Ειδικότερα, το 1930 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Φώτιος Β’ συγκάλεσε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους Διορθόδοξη Παρασκευαστική Επιτροπή, στη διάρκεια της οποίας καταρτίστηκε ο πρώτος κατάλογος 17