Οι στέρνες μία λύση για τις διψασμένες Κυκλάδες
«Στα παλιά τα χρόνια δεν υπήρχε σπίτι που να μη φτιάχναμε στέρνα. Τις κάναμε πέτρινες ή λαξευτές στα βράχια, και τις καλύπταμε για να τις στεγανώσουμε με ένα υλικό παλιό, που το έλεγαν μπορτσουλάνα, ένα μείγμα από άμμο και ασβέστη. Μετά όταν βγήκαν τα τσιμέντα το κάναμε με τσιμεντοκονία», λέει ο Γιάννης Βλαστάρης, που εργάζεται σαν εργολάβος οικοδομών στην Κύθνο εδώ και 45 χρόνια. «Ακόμα και στα κτήματα είχαν στέρνες, για να πίνουν τα ζώα».
Τότε, η ύπαρξη στέρνας που μάζευε το νερό της βροχής δεν ήταν κάτι περίεργο. Εξάλλου η βασική αρχή που διέπει την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, με βάση την οποία χτίζονταν τα χωριά στα νησιά, είναι η άμεση αλληλοσυσχέτιση με τους διαθέσιμους πόρους. «Τι σημαίνει αυτό; Ότι χτίζουμε ό,τι μπορούμε και όπως μπορούμε σε σχέση με τη φέρουσα ικανότητα του τόπου και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του», λέει η δρ αρχιτέκτων μηχανικός Φλώρα Μπουγιατιώτη. «Το πιο συχνό παράδειγμα που χρησιμοποιούμε είναι ότι παλιότερα δεν θα πήγαινε ποτέ κανείς να βάλει γκαζόν στον κήπο του, αν ζούσε στις Κυκλάδες. Και η χλωρίδα και όλα τα είδη είναι ξηροφυτικά, ανθεκτικά στη ζέστη. Οπότε στην ουσία τι κάνεις, επειδή ακριβώς πρέπει να εκμεταλλευτείς στο έπακρο αυτό που σου