Ο Ηπειρώτης ευεργέτης και το πρώιμο Ολυμπιακό όραμα
Πότε έγιναν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της σύγχρονης εποχής; Η απάντηση μοιάζει εύκολη και θεωρητικά τη γνωρίζει ακόμα κι ένας δεκάχρονος μαθητής, που τη μαθαίνει στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού σχολείου: το 1896 στην Αθήνα. Αναβιωτής και πατέρας των σύγχρονων Αγώνων θεωρείται ο Γάλλος παιδαγωγός και ιστορικός βαρόνος Πιερ ντε Κουμπερτέν, ο οποίος έγινε ευρύτερα γνωστός ως ο ιδρυτής της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Εκτός από τον Γάλλο αριστοκράτη, το ελληνικό όνομα που έχει συνδεθεί περισσότερο με τους αγώνες του 1896 είναι αυτό του πεζογράφου και ποιητή Δημητρίου Βικέλα, πρώτου προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Όμως αυτή είναι η μία όψη της αλήθειας, καθώς τα πραγματικά γεγονότα είναι κάπως διαφορετικά.
Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, με μορφή πολύ διαφορετική από αυτήν που έλαβαν αργότερα, πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα από τις 15 μέχρι τις 29 Νοεμβρίου του 1859. Ο χώρος διεξαγωγής τους ήταν η πλατεία Λουδοβίκου, σημερινή πλατεία Δημαρχείου (πρώην Κοτζιά). Είχαν την ονομασία Ολύμπια Α’, ενώ στην ιστοριογραφία αναφέρονται ως η πρώτη Ζάππεια Ολυμπιάδα, προς τιμήν του εθνικού ευεργέτη Ευαγγέλη Ζάππα, ο οποίος είχε το όραμα της αναβίωσης των αρχαίων αγώνων.