Τακτικές “Greek Statistics” από Κομισιόν για τον προϋπολογισμό της Πυροσβεστικής

Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι απλούστατα αυτή τη φορά δεν έφταιγαν οι ξένοι. Μία άλλη, πιο υποκειμενική, είναι πως το δράμα ήταν τόσο μεγάλο, τόσο εθνικό, τόσο υπαρξιακό, ώστε ερμηνείες που αφορούσαν τους άλλους δεν χωρούσαν.

Αυτό όμως που λίγοι διανοήθηκαν να πουν εδώ, ειπώθηκε αρχικά εκτός Ελλάδας. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν του κορυφαίου Ιταλού δημοσιογράφου Φεντερίκο Φουμπίνι, ο οποίος σε άρθρο του στην Corriere della Sera στις 25 Ιουλίου υποστήριξε πως η πυροπροστασία στην Ελλάδα έπεσε ενδεχομένως θύμα των προγραμμάτων λιτότητας.

Τα απόνερα του άρθρου της Corriere έφτασαν αυθημερόν στην Φρανκφούρτη, όπου η FAZ δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Είναι συνυπεύθυνοι οι δανειστές;». Αλλά το ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας εστίαζε περισσότερο στην αποδόμηση των επιχειρημάτων της Corriere παρά στην υιοθέτησή τους.

Μέσα στη δραματικότητα των ημερών το άρθρο της Corriere πέρασε σχετικά απαρατήρητο εδώ. Ενόχλησε όμως ιδιαιτέρως στις Βρυξέλλες, καθώς ήρθε σε μια στιγμή που παράγοντες της ΕΕ προωθούσαν το ακριβώς αντίθετο αφήγημα, ότι δηλαδή η Ευρώπη για μία ακόμα φορά σπεύδει να σώσει την ανεπίδεκτη σωτηρίας Ελλάδα. Χαρακτηριστικό του κλίματος ήταν το τουίτ για τις ελληνικές πυρκαγιές του Κάρλ Μπιλντ, του Σουηδού συντηρητικού πολιτικού, πρώην πρωθυπουργού της Σουηδίας:

«Φρικτός απολογισμός νεκρών από τις πολύ επικίνδυνες πυρκαγιές στην Ελλάδα. Οι χώρες της ΕΕ σπεύδουν να βοηθήσουν. Ξανά».

Το άρθρο του Φουμπίνι, αναπληρωτή διευθυντή στη μεγαλύτερη εφημερίδα της Ιταλίας, και γνωστού για τις φιλοευρωπαϊκές του θέσεις, ενόχλησε για έναν ακόμα λόγο: Ενίσχυσε τα αντιευρωπαϊκά ανακλαστικά σε μία χώρα στην οποία ήδη οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις έχουν το πάνω χέρι, θέτοντας σε αστάθεια ενδεχομένως όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Ανάλογη συζήτηση, σε πολύ μεγαλύτερη έκταση και με πολύ μεγαλύτερη σφοδρότητα, έγινε στην Ιταλία μετά το ατύχημα της Γένοβας, με τον ευρωσκεπτικιστή Ματέο Σαλβίνι, αναπληρωτή πρωθυπουργό και αρχηγό της Λέγκας του Βορρά, να ρίχνει το φταίξιμο στην ΕΕ και την Κομισιόν να του απαντάει εξίσου αιχμηρά.

Η ευρωπαϊκή απάντηση ήταν σφοδρή και άμεση. Προτού περάσουν 24 ώρες από το άρθρο της Corriere, στο μπρίφινγκ των δημοσιογράφων στο κτίριο Berlaymont των Βρυξελλών ξετυλίγεται σαν χορογραφία η (πρώτη) επίσημη αντίδραση της Κομισιόν:

Ένας δημοσιογράφος από το κοινό ρωτάει τον εκπρόσωπο της Κομισιόν (Αλεξάντερ Βιντερστάιν) σχετικά «με τα γραφόμενα του ιταλικού Τύπου» περί περικοπών στην πυροπροστασία στην Ελλάδα. Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν λέει «χαίρομαι που κάνετε αυτή την ερώτηση» και με ένα νεύμα του καλεί στο βήμα έναν άλλο εκπρόσωπο της Κομισιόν (Κρίστιαν Σπαρ), ο οποίος όλως τυχαίως έχει μαζί του έναν φάκελο με χαρτιά που αναφέρονται στον προϋπολογισμό της πυροπροστασίας στην Ελλάδα. Ο Σπαρ παίρνει τον λόγο, συμβουλεύεται τα χαρτιά του και αρχίζει να παραθέτει στοιχεία που υποτίθεται ότι κολλάνε στον τοίχο την Corriere:

Πρώτον, λέει ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, ακόμα κι αν υπήρξαν περικοπές, αυτές δεν τις αποφάσισε η τρόικα αλλά οι ελληνικές κυβερνήσεις. «Οι θεσμοί συμφωνούν στους συνολικούς δημοσιονομικούς στόχους με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο του Προγράμματος Υποστήριξης Σταθερότητας, αλλά η κατανομή των πιστώσεων του προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών επείγουσας ανάγκης, παραμένει στην ευθύνη των ελληνικών αρχών».

Όμως, ούτως ή άλλως, κατά τον εκπρόσωπο της Κομισιόν περικοπές δεν υπήρξαν – τουναντίον: «Και μάλιστα ο προϋπολογισμός που διατίθεται για τους πυροσβέστες αυξήθηκε ελαφρώς από το 2010 ως το 2018».

«Πολύ καλά» σχολιάζει εμφανώς ικανοποιημένος ο έτερος εκπρόσωπος, «χαίρομαι που το ξεκαθαρίσαμε αυτό», και προχωράει στην επόμενη ερώτηση.

Η αντίδραση της Κομισιόν αναπαράχθηκε την επομένη και από τον ελληνικό Tύπο, όπως σε δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών.

Λίγες μέρες αργότερα ακολούθησε επιστολή του Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν Μάρκο Μπούτι (ενός εκ των πλέον ισχυρών αξιωματούχων της ΕΕ) προς την Corriere della Sera. Ήταν επιστολή διαμαρτυρίας και διάψευσης: «Κάθε τέτοια συζήτηση πρέπει να βασίζεται σε γεγονότα, στοιχεία και στέρεα επιχειρήματα» σχολιάζει ο Μπούτι, συμπληρώνοντας πως «δυστυχώς» τα όσα επικαλέστηκε ο Φουμπίνι «δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην αλήθεια των γεγονότων».

Και συνεχίζει ο Γενικός Διευθυντής της Κομισιόν: «Οι αριθμοί δείχνουν πως ο προϋπολογισμός των πυροσβεστών αυξήθηκε κατά 5% από τα 378 εκατομμύρια το 2017 στα 397 εκατομμύρια το 2018. Και σήμερα ο προϋπολογισμός των πυροσβεστών στην Ελλάδα είναι κατά 3,6% υψηλότερος από αυτόν του 2010».

Με άλλα λόγια, επί τρόικας, λέει η Κομισιόν, όχι μόνο δεν μειώθηκε ο προϋπολογισμός της Πυροσβεστικής αλλά αυξήθηκε. Επικαλείται μάλιστα ως πηγή ό,τι πιο επίσημο: τα στοιχεία του προϋπολογισμού, όπως δημοσιεύονται από το ελληνικό υπουργείο οικονομικών στον σχετικό ιστότοπο.

Λίγες μέρες μετά, για πρώτη φορά το θέμα παίρνει διαστάσεις εντός της χώρας μας. Πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδας Το Έθνος τιτλοφορείται: «Τα Μνημόνια έκαψαν την Πυροσβεστική». Η αντίδραση της Κομισιόν είναι και πάλι τόσο άμεση, ώστε η επιστολή του επικεφαλής της ΕΕ στην Αθήνα Γεώργιου Μαρκουπουλιώτη δημοσιεύεται από την εφημερίδα την ακριβώς επόμενη μέρα. Η Κομισιόν επιμένει στην ίδια γραμμή: «Ο προϋπολογισμός για τους πυροσβέστες έχει μάλιστα αυξηθεί ελαφρώς στο διάστημα ανάμεσα στην έναρξη του πρώτου προγράμματος το 2010 και την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής το 2018».

000_par3651353.jpg

Πράγματι, στους τελευταίους προϋπολογισμούς του Πυροσβεστικού Σώματος οι πιστώσεις έχουν αυξηθεί, έστω οριακά. (Προς αποφυγή κάθε πολιτικής σπέκουλας, η αύξηση αφορά συνεχόμενους προϋπολογισμούς τόσο επί ΝΔ {2015} όσο και επί ΣΥΡΙΖΑ {2016-2018}). Όμως κάπου εδώ σταματά η σχέση της Κομισιόν με την αλήθεια.

Αν κανείς δει τα συνολικά στοιχεία από το 2009 ως το 2018, μια πολύ διαφορετική εικόνα αποτυπώνεται.

Στον προϋπολογισμό του 2009, οι πιστώσεις για το Πυροσβεστικό Σώμα ήταν 499 εκατομμύρια. Το 2010 μειώθηκαν στα 451 εκατομμύρια (-48 εκατ. ή -9,60%). Το 2011 (πρώτος μνημονιακός προϋπολογισμός) βρίσκονται στα 370 εκατ. (-81 εκατ. ή -18% από το 2010). Η μείωση συνεχίστηκε μέχρι και το 2014, όταν οι πιστώσεις έφτασαν τα 340 εκατομμύρια. Από τότε άρχισε μια σταδιακή αύξηση ώστε να φτάσουν το 2018 στα 397 εκατ., χωρίς όμως επ’ ουδενί να πλησιάσουν τα επίπεδα πιστώσεων προ μνημονίου.

proyp_ps_2009-2018-final.png

Συνολικά, στο Πυροσβεστικό Σώμα έγιναν περικοπές άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, αν εκκίνησή μας είναι ο προϋπολογισμός του 2010 ή άνω των 600 εκατ. ευρώ, αν είναι το 2011.

Η Κομισιόν λέει και κάτι ακόμα, επικαλούμενη επίσημα στοιχεία: «Οι δαπάνες για τις αμοιβές του [πυροσβεστικού] κλάδου αυξήθηκαν κατά 5% σε σχέση με το 2010».

Αν όμως αυτό είναι αληθές, τότε οι περικοπές στην πυροπροστασία καθίστανται ακόμα πιο δραματικές: Αυτά τα 600 εκατομμύρια (αν μετρήσουμε από το 2011) ή ένα δισεκατομμύριο (αν αρχίσουμε να μετράμε από το 2010) που κόπηκαν, δεν έλειψαν από μισθούς πυροσβεστών αλλά από κωδικούς για την αγορά, τη λειτουργία, τη συντήρηση, την επισκευή των μέσων πυρόσβεσης.

Έπαιξαν αυτές οι περικοπές ρόλο στο Μάτι; Υπογραμμίσαμε και στην αρχή πως για την καταστροφή προφανώς ευθύνονται κατά προτεραιότητα σειρά παραγόντων καθαρά ελληνικών.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Τάσου Τέλλογλου στην Καθημερινή, 16 εκατομμύρια από τα 89 που είχαν εγκριθεί από το ευρωπαϊκό ταμείο αλληλεγγύης μετά τις πυρκαγιές του 2007 προορίζονταν για συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης. Όλα σήμερα είναι ανενεργά.

Η πυρκαγιά στο Μάτι άφησε στην ψυχή και το σώμα της ελληνικής κοινωνίας τόσο βαθύ τραύμα, ώστε το να αναζητά κανείς τους υπεύθυνους της καταστροφής στις Βρυξέλλες, την Ουάσιγκτον και τη Φρανκφούρτη συνιστά αντιπερισπασμό. Από το σημείο όμως αυτό μέχρι να επαίρονται οι αξιωματούχοι της ΕΕ για τη βοήθειά της προς την Ελλάδα, παραποιώντας μάλιστα τα στοιχεία, αυτό παίρνει διαστάσεις ύβρεως – όπως έκαναν οι ελληνικές κυβερνήσεις με τα παραποιημένα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας, τα λεγόμενα Greek Statistics...