Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Χρόνος ανάγνωσης:
8'
Κείμενο:
cover.jpg
Δύο-τρία παλιά σπίτια επιβιώνουν υπενθυμίζοντας πώς θα μπορούσε να ήταν ο οικισμός του Ιλισού. [Νίκος Μαγουλιώτης]

Ο οικισμός Ιλισού: Κρυμμένα ποτάμια και “γαλατικά χωριά” αυθαιρέτων στη μεταπολεμική Αθήνα

Ο Ιλισός, ο Ηριδανός και ο Κηφισός, τα τρία ποτάμια της Αθήνας, δεν φαίνονται πια. Τρέχουν κάτω από την επιφάνεια της πόλης, έχοντας υπογειοποιηθεί εδώ και δεκαετίες για να στρωθούν από πάνω τους δρόμοι και λεωφόροι. Μαζί τους θάφτηκε και η ιστορία των μικρών παραγκουπόλεων που χτίστηκαν στις όχθες τους από πρόσφυγες πριν και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δύο-τρία παλιά σπίτια επιβιώνουν υπενθυμίζοντας πώς θα μπορούσε να ήταν ο οικισμός του Ιλισού. [Νίκος Μαγουλιώτης]

Περπατώντας κατά μήκος πολλών μεγάλων δρόμων της πόλης, βλέπουμε την πρόθεση των πολεοδόμων να φτιάξουν μεγάλες ευθείες στις οποίες τα αυτοκίνητα θα μπορούν να τρέχουν γρήγορα. Όμως ενίοτε διακρίνουμε και τα εμπόδια και τις εξαιρέσεις που υπήρξαν σε αυτή τη διαδικασία.

Ποτάμια, δρόμοι και περισσεύματα γης

Η Αθήνα υπήρξε μια πόλη με μεγάλη αδράνεια στις αλλαγές, ακόμα και στις περιόδους της έντονης ανοικοδόμησής της. Πάρτε για παράδειγμα τη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Περπατώντας κατά μήκος της διαπιστώνει κανείς ότι τα μέτωπα των πολυκατοικιών βρίσκονται πότε κοντά στο δρόμο δημιουργώντας μικρά πεζοδρόμια, και πότε σε υποχώρηση διαμορφώνοντας μικρές νησίδες πρασίνου, μακρόστενα παρκάκια που εμφανίζονται σε τυχαίες θέσεις. Αυτά τα παρκάκια εκατέρωθεν της μεγάλης λεωφόρου οφείλονται στο ότι στο ίχνος της κάποτε έτρεχε ένα ποτάμι.

Image
1.jpg
Ο οικισμός Ιλισού, με φόντο τις νεόδμητες πολυκατοικίες που τον περικύκλωναν στη δεκαετία του '60, λίγο πριν την κατεδάφισή του. [Εικόνα από το άρθρο «Ο Αυτόνομος Συνοικισμός του Ιλισσού στην Αθήνα» του Δημήτρη Φιλιππίδη, δημοσιευμένο στο βιβλίο «Settlements in Greece» των Paul Oliver και Ορέστη Δουμάνη, 1979]


Όταν στα μεταπολεμικά χρόνια τα ΙΧ αυξάνονταν ραγδαία στην Αθήνα, πολλά από τα ρέματα και τα ποτάμια της πόλης έπρεπε να υπογειοποιηθούν για να φτιαχτούν πάνω τους δρόμοι. Το να κρυφτεί μια τέτοια φυσική ομορφιά για χάρη της αυτοκίνησης σήμερα ακούγεται χυδαίο. Τότε όμως αποτελούσε μια λογική λύση σε ένα φλέγον πρόβλημα. Έτσι τα ποτάμια υπογειοποιήθηκαν και από

Ή κάνε εγγραφή εντελώς δωρεάν

Κάνε εγγραφή για να έχεις πρόσβαση σε έως και 5 δωρεάν άρθρα τον μήνα!

Εγγραφή χρήστη