Οι «προνομιούχοι» γείτονες του Ελληνικού πνίγονται στο χώμα
Η οδός Μαρίας Κάλλας στον Παλιό Άλιμο συνορεύει «ασφυκτικά» με τη μεγαλύτερη αστική επένδυση της Ευρώπης: μόλις τέσσερα μέτρα χωρίζουν το σπίτι της 64χρονης Βασιλικής Κοιλάκου από την περίφραξη του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού.
Μελλοντικά, σε αυτό το δυτικό άκρο της έκτασης στον Δήμου Αλίμου, θα βρίσκεται το Little Athens, μια ολόκληρη πόλη του επενδυτικού πρότζεκτ του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού («The Ellinikon») με εκατοντάδες οικιστικά συγκροτήματα. Προς το παρόν, η ίδια περίφραξη χωρίζει τον Παλιό Άλιμο από τα εργοτάξια, συνολικής έκτασης 6,2 εκατ. τ.μ., που σύμφωνα με τις υποσχέσεις της εταιρείας διαχείρισης ακινήτων Lamda Development, έχουν ως στόχο να «επαναπροσδιορίσουν το αστικό τοπίο και να δημιουργήσουν τη νέα πόλη του μέλλοντος».
Για τις γειτονιές που συνορεύουν με τα εργοτάξια όμως, η πραγματικότητα δεν φαίνεται να συμβαδίζει με τους στόχους της εταιρείας.
Στην επίσημη ιστοσελίδα του πρότζεκτ, μία ξεχωριστή ενότητα με τίτλο «Τοπικές Κοινωνίες» καλεί τους πολίτες που μένουν κοντά στο Ελληνικό να μάθουν για τις εν εξελίξει εργασίες και τα περιβαλλοντικά μέτρα που λαμβάνονται στη γειτονιά τους. Εκεί οι ενδιαφερόμενοι διαβάζουν: «Ένα τόσο μεγάλο έργο αντιμετωπίζει και μεγάλες προκλήσεις. Αποτελεί προτεραιότητα και δέσμευσή μας σε κάθε βήμα μας να προχωράμε με υπευθυνότητα, συνέπεια και τη μικρότερη δυνατή όχληση για την καθημερινότητά σας. Για αυτόν τον λόγο, θέλουμε την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί σας! Θέλουμε να βρίσκουμε γρήγορα λύσεις σε όποια θέματα προκύπτουν. Σε όλη τη διάρκεια της κατασκευής του έργου, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια και φροντίζουμε να περιορίσουμε την όχληση των γειτονικών περιοχών. Παίρνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα, για να αντιμετωπίζουμε, μεταξύ άλλων, τη σκόνη, τον θόρυβο, τις δονήσεις».
Η επικοινωνιακή καμπάνια συνοδεύεται από έναν ψηφιακό χάρτη με τα εν εξελίξει έργα, ενώ ταυτόχρονα η εταιρεία υπόσχεται την «ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής», που θα συμπαρασύρει τις αξίες των κοντινών ακινήτων.
Δεν φαίνεται όμως πώς τηρούνται οι δεσμεύσεις της LAMDA για αρμονική συμβίωση με τις γειτονιές περιμετρικά του Ελληνικού: οι εργασίες έχουν συνοδευτεί από έντονη σκόνη αλλά και ηχορύπανση, που υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων – κάτι ολοφάνερο σε όποιον διέρχεται την παραλιακή τις ώρες κατά τις οποίες λειτουργεί το εργοτάξιο.
«Πρόκειται για την μεγαλύτερη αστική ανάπλαση της Ευρώπης και δεν μπορώ να διανοηθώ ότι δεν έχουν την τεχνογνωσία να μας βοηθήσουν. Είναι μαρτυρική η κατάσταση» σημειώνει η Βασιλική Κοιλάκου. «To πρόβλημα δεν είναι μόνο έξω, η σκόνη και το χώμα διεισδύουν στα σπίτια μας, περνούν ακόμα και μέσα από τα ντουλάπια με τις κατσαρόλες. Δεν μπορούμε να ανοίξουμε μπαλκονόπορτες το καλοκαίρι και η κατάσταση αναμένεται να διαρκέσει πολλά χρόνια ακόμα» συμπληρώνει.
Κάτοικος Αλίμου τα τελευταία 43 χρόνια, η Κοιλάκου ως πρόεδρος του πολιτιστικού και εξωραϊστικού συλλόγου κατοίκων «Θουκυδίδης ο Αλιμούσιος» που δραστηριοποιείται από τη λεωφόρο Αλίμου ως τα σύνορα με το πρώην αεροδρόμιο, έχει απευθυνθεί σε κάθε αρμόδιο φορέα και υπηρεσία για να βρεθεί μία λύση.
Κάτοικοι και δημοτικές αρχές υφίστανται τις συνέπειες ενός προβλήματος που, όπως φαίνεται, οι εταιρείες αναγνωρίζουν. Ποιος όμως έχει αρμοδιότητα για να ελέγξει το μεγαλύτερο κατασκευαστικό πρότζεκτ της Ευρώπης;
Γυμνά χωμάτινα βουνά
Η εστία των εκπομπών σκόνης μπορεί να εντοπιστεί όχι μόνο στις χωματουργικές εργασίες που γίνονται μέσα στο εργοτάξιο· μερικά δεκάδες μέτρα μακριά, τα καμιόνια έχουν αποθέσει τόνους με χώματα που η εταιρεία αποθηκεύει προσωρινά με σκοπό να επαναξιοποιήσει μελλοντικά, κυρίως για την δημιουργία «πράσινου πάρκου» 75 στρεμμάτων, του «The Ellinikon Experience Park». «Το χώμα προβλεπόταν να χρησιμοποιηθεί για λόγους κυκλικής οικονομίας κυρίως για τις ανάγκες του πάρκου αλλά και άλλες εργασίες. Λόφοι ολόκληροι που πέρυσι είχαν φτάσει τα 15 μέτρα ύψος, γυμνά βουνά από χώμα. Περάσαμε ένα εφιαλτικό καλοκαίρι» σημειώνει η Κοιλάκου.
Στις 23 Απριλίου 2024, επιστολή του συλλόγου κατοίκων Αλίμου με παραλήπτες τη δημοτική αρχή και το υπουργείο Περιβάλλοντος ζητούσε άμεση λήψη μέτρων για τα γυμνά χωμάτινα βουνά που κάλυπταν την περιοχή, είτε με την απομάκρυνση τους, είτε με χρήση υδροφόρων προκειμένου να κατακάτσει το χώμα, είτε με κάλυψη τους με ειδικά υλικά. Οι σωροί δεν απομακρύνθηκαν ποτέ, ωστόσο, οι εργολάβοι περιόρισαν τοπικά τον όγκο από τα 15 μέτρα στα πέντε, μέτρο που άλλωστε προβλεπόταν από την επίσημη περιβαλλοντική μελέτη, που οι αρμόδιοι όφειλαν εξαρχής να τηρούν.
Το πρόβλημα όμως, όπως σημειώνουν οι κάτοικοι, δεν περιορίστηκε. Η ίδια η Κοιλάκου με τον σύζυγό της, Δημήτρη, έχουν οδηγηθεί δύο φορές στο νοσοκομείο με αλλεργίες στα μάτια και αποδίδουν την ταλαιπωρία στα έργα που σηκώνουν καθημερινά σύννεφα σκόνης. Για τη Ιωάννα Τσιλιμπάρη, κάτοικο του Παλιού Αλίμου που διαμένει στον τέταρτο όροφο μιας πολυκατοικίας κοντά στη Λεωφόρο Ποσειδώνος, οι εργασίες της Lamda οδηγούν σε επιβάρυνση του ΧΑΠ (Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια) που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια: «Είμαστε εγκλωβισμένοι σε αυτήν την ιστορία. Αν δείτε τις βεράντες μας, θέλουν κυβικά νερού για να φύγει η λάσπη. Έχω αναγκαστεί να πάρω εισπνεόμενα και ο γιατρός με συμβουλεύει ακόμα και στη βεράντα μου να φοράω μάσκα» μας λέει.
Αντίστοιχα, ο Ανδρέας Μαλάμης, οδοντίατρος και κάτοικος της γειτονιάς, σημειώνει πως και αυτό το καλοκαίρι θα παραμείνει με κλειστές μπαλκονόπορτες: «Ενώ έχουν ένα τεράστιο κτήμα, προσπαθώντας να εκμεταλλευτούν και τα τελευταία μέτρα, φτάνουν πάρα πολύ κοντά στα σπίτια μας. Ακόμη και μια οικοδομή να χτιστεί δίπλα σου αντιμετωπίζεις προβλήματα, πόσο μάλλον μία ολόκληρη πόλη 50.000 κατοίκων, όπως προορίζεται. Η επένδυση γίνεται αλόγιστα, είναι φαραωνική, χωρίς κανόνες για την καλή ποιότητα ζωής των γύρω».
Απέναντι από τη γειτονιά, πριν ξεκινήσουν πυρετωδώς οι εργασίες που άλλαξαν άρδην τον φυσικό χαρακτήρα της περιοχής, απλωνόταν μια συστοιχία με πλούσια βλάστηση και δέντρα που δημιουργούσαν έναν πράσινο σύνορο με το αεροδρόμιο. Τα δέντρα κόπηκαν, τα φυτά ξεριζώθηκαν και το μόνο που χωρίζει τον Παλιό Άλιμο από τα εργοτάξια του μελλοντικού «Little Athens» είναι συρματοπλέγματα και λαμαρίνες, παρά τις εύλογες αντιδράσεις των κατοίκων που είδαν να εξαφανίζεται η τελευταία φυσική προστασία από την παχιά σκόνη αλλά και τον διαρκή και έντονο θόρυβο από τις εργασίες, που δεν σταματούν ούτε κατά τις ώρες κοινής ησυχίας: «Εγώ απευθύνθηκα τρεις φορές στην αστυνομία, αλλά όταν έφτασε το περιπολικό είχε περάσει η ώρα κοινής ησυχίας. Ο θόρυβος είναι πολύ έντονος και ειδικά όταν γίνονται σκυροδετήσεις μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και τις 4 το πρωί» σημειώνει η Κοιλάκου. Η ίδια έχει ζητήσει να τοποθετηθούν ηχοπετάσματα κατά μήκος του δρόμου – αυτό εξάλλου προβλέπεται, ως μέτρο για την μείωση της όχλησης, στην τεχνική περιβαλλοντική μελέτη του έργου.
Τέσσερα χιλιόμετρα μακριά από τον Παλαιό Άλιμο, οι κάτοικοι των Δικηγορικών της Γλυφάδας δεν βλέπουν ούτε αυτοί θετικά την επενδυτική φρενίτιδα που εκδηλώνεται στις εξώπορτες τους · ούτε και τα δάχτυλα σκόνης που κάθονται στις αυλές και μέσα στα σπίτια τους. Δίπλα τους βρίσκονται τα εργοτάξια της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και της HARD ROCK INTERNATIONAL, που έχουν αναλάβει να «σηκώσουν», μεταξύ άλλων, ένα πεντάστερο ξενοδοχείο και το άκρως αμφιλεγόμενο καζίνο, το πρώτο στην Ελλάδα που θα βρίσκεται μέσα στον αστικό ιστό. Σήμερα, όμως, οι λόφοι χώματος σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου δεν βελτιώνουν την εικόνα, ούτε με φόντο τη πολυδιαφημισμένη Αθηναϊκή Ριβιέρα.
Ο Γιάννης Κάνιστρας, βιοχημικός και εκπρόσωπος μίας άτυπης επιτροπής κατοίκων της περιοχής, συνοψίζει γλαφυρά την κατάσταση, που και στη Γλυφάδα παρουσιάζει την ίδια εικόνα με τον Άλιμο: «Ανοίγουμε την πόρτα και είναι όλο χώμα. Δεν μπορούμε να απλώσουμε ρούχα, άνθρωποι αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα από τη λεπτή σκόνη. Πολύς κόσμος έχει άσθμα και αλλεργίες και υποφέρει...».
Οι ετεροχρονισμένες υποσχέσεις της Lamda Development
Όλα αυτά όμως είναι γνωστά, όχι μόνο στις τοπικές κοινωνίες αλλά και στις εμπλεκόμενες εταιρείες. Όταν τον Μάιο του 2024 κάτοικοι πέριξ της επένδυσης πραγματοποίησαν συνάντηση με τις δημοτικές αρχές του Αλίμου και της Γλυφάδας για το ζήτημα, παρούσες ήταν όλες οι μεγάλες εταιρείες, εργολάβοι, υπεργολάβοι και μέλη των Δ.Σ. της Lamda και στελέχη των εταιρειών που έχουν αναλάβει τμήματα της υλοποίησης του πρότζεκτ. Εκεί οι εταιρείες έδιναν εγγυήσεις ότι η κατάσταση θα βελτιωνόταν με μέτρα που προβλέπονταν στην αρχική περιβαλλοντική μελέτη, όπως και στο Προεδρικό Διάταγμα 28-2-2018 (ΑΑΠ 35/01.03.2018) και είχαν υποχρέωση να εφαρμόσουν, αλλά δεν το είχαν κάνει επί τέσσερα χρόνια.
Τι προβλέπει η Τεχνική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΤΕ.ΠΕ.Μ.)
Όσον αφορά τα μέτρα αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, συγκεκριμένα για την αέρια ρύπανση και τη σκόνη, η Τεχνική Περιβαλλοντική Μελέτη του έργου προβλέπει πως «με στόχο την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση της ατμόσφαιρας» πρέπει να λαμβάνονται μία σειρά από μέτρα, μεταξύ των οποίων είναι τα παρακάτω:
διαβροχή κατά τη θερινή περίοδο όλων των γυμνών επιφανειών έτσι ώστε να παρεμποδίζεται η διασπορά σκόνης
τακτικός καθαρισμός και συντήρηση των διατάξεων κατακράτησης σκόνης
διαβροχή αδρανών και σωρών υλικών (ανεπεξέργαστων αδρανών υλικών, αλλά και των παραγόμενων προϊόντων) μέσω εγκατάστασης συστήματος διαβροχής ή χειρωνακτικά
κάλυψη των φορτηγών που μεταφέρουν υλικά
θέσπιση ορίων ταχύτητας σε όλες τις μη στρωμένες επιφάνειες (μέγιστη ταχύτητα 30χλμ/ώρα)
τοποθέτηση σχάρας και φρεατίου συλλογής στις εξόδους των εργοταξίων για το πλύσιμο των τροχών των φορτηγών πριν την έξοδό τους από το εργοτάξιο προς τους ασφαλτοστρωμένους δρόμους
τακτικός καθαρισμός του υφιστάμενου οδικού δικτύου με ειδικό όχημα-σκούπα που θα χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό από υπολείμματα υλικών.
Ακόμη, σε περιπτώσεις υπερβάσεων, σύμφωνα με την ΤΕ.ΠΕ.Μ., πρέπει να γίνονται επιτόπου διορθωτικά μέτρα όπως:
εντατικοποίηση των διαβροχών
μείωση των απασχολούμενων μηχανημάτων ταυτόχρονα, και συγκεντρωμένα στις θέσεις των θραυστήρων, σε θέσεις κατεδάφισης (απαιτείται σε περιπτώσεις ισχυρών ανέμων)
κάλυψη των σωρών, οι οποίοι θα πρέπει να μην ξεπερνούν σε ύψος τα 5 μέτρα.
Ο Γιάννης Κάνιστρας θυμάται: «Μας είπαν ότι θα προχωρήσουν σε αλλαγές που μας έκαναν να πιστέψουμε πως θα βελτιωνόταν η κατάσταση. Όταν όμως είδαμε τις περιβαλλοντικές μελέτες που είχαν γίνει για την υλοποίηση του έργου, συνειδητοποιήσαμε ότι εγγυήθηκαν αυτά που ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν συστηματικά και δεν έκαναν επί τέσσερα χρόνια. Ενδεικτικά, προβλέπεται ότι κάθε όχημα πρέπει να πλένεται πριν βγει από το εργοτάξιο για να μην είναι η Ποσειδώνος στην άθλια κατάσταση που είναι τώρα, όπως επίσης και να μην τρέχουν πάνω από το προβλεπόμενο όριο ταχύτητας εντός του εργοταξίου».
«Μας είπαν ότι θα καλύπτουν τα φορτηγά, πως θα ψεκάζουν μόνιμα και θα γίνεται διαβροχή, ότι το ύψος των λόφων θα μειωθεί. Οι λόφοι ανά περιόδους μειώνονται αλλά ακόμα όμως διαβροχή δεν γίνεται σε συστηματικό επίπεδο. Τους ζητήσαμε να κάνουν αυτά που προβλέπονταν από την περιβαλλοντική μελέτη, τίποτα παραπάνω» συμπληρώνει η Φρειδερίκη Λύτρα, κάτοικος των Δικηγορικών και μέλος της πρωτοβουλίας κατοίκων. Στην συνάντηση βρισκόταν και η Βασιλική Κοιλάκου, εκπροσωπώντας τους κατοίκους του Παλιού Αλίμου. Και η ίδια υπογραμμίζει την υπόσχεση εκ μέρους της εταιρείας για λόφους που θα φτάνουν τα πέντε μέτρα, όπως και πως το «κάλυμμα» των καμιονιών που κουβαλούν χώμα, προκειμένου να αποφεύγεται η διασπορά σκόνης. «Ακόμη και σήμερα τα καμιόνια είναι ακάλυπτα» σημειώνει.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο Αλίμου, Ανδρέα Κονδύλη, στην συζήτηση η Lamda ισχυρίστηκε ότι αναγνωρίζει τις περιβαλλοντικές της υποχρεώσεις, όμως σημείωσε ότι δεν μπορεί να επιβάλει τα προβλεπόμενα μέτρα στους αναδόχους των έργων. «Η εταιρεία μάς είπε ότι οι υπεργολάβοι δεν συμμορφώνονται με τους όρους, ότι δεν ακολουθούν τις οδηγίες που θέτει η ίδια αλλά αυτό είναι ένα "εσωτερικό" πρόβλημα που πρέπει να λυθεί» υπογραμμίζει. «Μας είπαν ότι θα μειώσουν τους όγκους των 15 μέτρων και πως στους μικρότερους λόφους θα γίνει υδροσπορά ώστε να φυτρώσει γκαζόν. Αφενός το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται, αφετέρου δεν είναι όλοι οι λόφοι χώματος στα 5 μέτρα, κάτι που είναι εμφανές ανά τακτά διαστήματα όταν διασχίζει κανείς τη Λεωφόρο Ποσειδώνος» τονίζει.
Και ελεγκτές και ελεγχόμενοι
Κι ενώ σήμερα η εικόνα των γειτονιών παραμένει προβληματική, θυμίζοντας έντονα φαινόμενα αφρικανικής σκόνης, οι κάτοικοι εγείρουν σοβαρούς προβληματισμούς για υπερβάσεις των ορίων αιώρησης μικροσωματιδίων, χωρίς όμως να έχουν πού να απευθυνθούν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα είναι αδύνατο να επιβεβαιώσει κανείς πιθανή σοβαρή ρύπανση από μικροσωματίδια στις περιοχές που συνορεύουν με τα εργοτάξια. Στην ιστοσελίδα της Ομάδας Ατμοσφαιρικής Φυσικής και Χημείας του Αστεροσκοπείου (air-quality.gr), που μεταδίδει σε ζωντανό χρόνο τους δείκτες ποιότητας αέρα πανελλαδικά, δεν υπάρχουν ενεργοί μετρητές αέριων σωματιδίων ούτε στη Γλυφάδα ούτε στον Άλιμο. Έτσι παραμένει άγνωστο αν στις γειτονιές που συνορεύουν με μία τεράστια πηγή σκόνης και χώματος, επηρεάζεται καθοριστικά η ποιότητα του αέρα.
Αυτή που ελέγχει με δικούς της μετρητές το φαινόμενο της περιβαλλοντικής ρύπανσης καταλήγει να είναι η ίδια η Lamda, η οποία δεν καταγράφει καμία ουσιαστική υπέρβαση των νόμιμων ορίων. Αυτό φάνηκε τον περασμένο Μάρτιο όταν η εταιρεία δημοσίευσε στην ιστοσελίδα της μία έκθεση, μόλις τεσσάρων σελίδων, με τίτλο «Ετήσια δεδομένα περιβαλλοντικής διαχείρισης και παρακολούθησης στο έργο του Ελληνικού» με τιμές των δεικτών που αφορούν, μεταξύ άλλων, και τη σκόνη και τον θόρυβο που προέκυψαν από τις εργασίες για το 2024. Πρόκειται για ετήσια υποχρέωση που απορρέει από το άρθρο 6 του Προεδρικού Διατάγματος του 2018, ωστόσο από την ιστοσελίδα της Lamda δεν προκύπτει να έχει αναρτήσει δημόσια καμία μέτρηση από τα έτη πριν το 2024.
Η έκθεση που κοινοποιήθηκε, όπως προβλέπει ο νόμος, στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συνοπτικά κατέληγε στο συμπέρασμα πως υπήρξαν ελάχιστες παραβιάσεις όσον αφορά τον περιβαλλοντικό θόρυβο και τη σκόνη στην περίμετρο των εργοταξίων, με τιμές που άγγιζαν το 2% και 5% αντίστοιχα. Ειδικά για τα μικροσωματίδια που φτάνουν στην περίμετρο του Μητροπολιτικού Πόλου, η εταιρεία κατέγραψε μόλις 15 υπερβάσεις.
Τρεις έλεγχοι σε τρία χρόνια
Ποιος όμως εν τέλει είναι αρμόδιος για να παρακολουθεί την τήρηση των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού πρότζεκτ real estate; Αν και το Προεδρικό Διάταγμα προβλέπει πως η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι εκείνη που λαμβάνει τις ετήσιες εκθέσεις μετρήσεων του κύριου του έργου, εντούτοις υπεύθυνος για ανεξάρτητους, τυχαίους και απροειδοποίητους δειγματοληπτικούς ελέγχους, όπως και για να διερευνά καταγγελίες κατοίκων, είναι η Περιφέρεια Αττικής.
Το πόσο αποτελεσματική είναι η παρέμβαση της περιφερειακής αρχής για την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, φάνηκε τον Ιούλιο του 2024. Τότε, κάτοικος των Δικηγορικών υπέβαλε επίσημα καταγγελία κατά της κοινοπραξίας IRC Ελληνικού Α.Ε και ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ προς το σώμα επιθεωρητών και ελεγκτών της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής, επικαλούμενος την εικόνα της Γλυφάδας που «συχνά», όπως σημείωνε χαρακτηριστικά, παραπέμπει σε «πυρκαγιά».
Από μεριάς της η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, ως ανάδοχος του έργου, υπέβαλε αναλυτικές μετρήσεις, καταλήγοντας ότι στα σημεία παρακολούθησης μικροσωματιδίων, κατά το διάστημα από τον Αύγουστο του 2023 ως τον Αύγουστο του 2024 υπήρξαν μόνο ελάχιστες υπερβάσεις, τις περισσότερες εκ των οποίων απέδιδε σε φαινόμενα αφρικανικής σκόνης. Από την άλλη, η Διεύθυνση Περιβάλλοντος έπαυσε τελικά οριστικά τη διαδικασία ελέγχου, χωρίς να εντοπίζει μετρήσεις εκτός νόμιμων ορίων. Όμως τα πυκνά σύννεφα σκόνης δεν ελαττώθηκαν, σύμφωνα με τις μαρτυρίες όλων των κατοίκων με τους οποίους μιλήσαμε.
Σε ερώτησή μας προς την Περιφέρεια Αττικής για το αν προχωρά σε περιοδικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους και αν ελέγχεται η ακρίβεια των δεδομένων περιβαλλοντικής διαχείρισης και παρακολούθησης, μας απάντησε πως έχει διενεργήσει ελέγχους τρεις φορές σε βάθος τριών χρόνων, μόνο κατόπιν καταγγελιών, ουσιαστικά ομολογώντας πως δεν ελέγχονται τακτικά οι συνθήκες υπό τις οποίες πραγματοποιούνται οι εργασίες.
Αναλυτικά η απάντηση της Περιφέρειας Αττικής
«Η Περιφέρεια Αττικής, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, και σε συνέχεια καταγγελιών κατοίκων σε περιοχές περιμετρικά του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά, με αναφορές για όχληση από θόρυβο και σκόνη, εξαιτίας των έργων στην περιοχή, προέβη, ως όφειλε, σε περιβαλλοντικούς ελέγχους.
Πιο συγκεκριμένα, στις 09-05-2023 διενέργησε αυτοψία στο έργο της εταιρείας INTRAKAT, κατά το οποίο κατεδαφίζονταν τα κτίρια της HELLENIC CATERING εντός του παλιού αεροδρομίου. Μετά τον έλεγχο της υπηρεσίας και σε συμμόρφωση με τις σχετικές διατάξεις υποβλήθηκαν τα αποτελέσματα μετρήσεων θορύβου-δονήσεων και αέριας ρύπανσης (σκόνης) για το μήνα Απρίλιο 2023 καθώς και για το χρονικό διάστημα από 02-05-2023 έως 12-05-2023, και, επιπροσθέτως υποβλήθηκαν και οι συμβάσεις και τα παραστατικά για τα απόβλητα μετάλλου και τα απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ).
Εν συνεχεία, στις 31-07-2024 διενεργήθηκε αυτοψία στο έργο της εταιρείας ΤΕΡΝΑ Α.Ε., κατά το οποίο κατασκευάζεται κτίριο ξενοδοχείου – καζίνο, με τα ακόλουθα ευρήματα. Η υπ’ αρ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/114125/7419/06-11-2024 ΤΕ.ΠΕ.Μ και 4 εβδομαδιαίες εκθέσεις μέτρησης σκόνης και θορύβου για τον μήνα Ιούλιο 2024, από τις οποίες φαίνεται ότι οι μετρήσεις είναι εντός των ορίων που έχουν τεθεί με την ΤΕ.ΠΕ.Μ. Παράλληλα, προέκυψαν αναλυτικά στοιχεία μετρήσεων, εγκρίσεων, φωτογραφιών και λοιπών στοιχείων, τα οποία που τεκμηριώνουν την τήρηση των σχετικών διατάξεων.
Τέλος, στις 20-01-2025 διενεργήθηκε αυτοψία στο έργο της εταιρείας ΑΒΑΞ εντός του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά, μετά από καταγγελία για θόρυβο από γεννήτρια και διαπιστώθηκε ότι η εν λόγω γεννήτρια είχε ήδη μεταφερθεί σε άλλη θέση ώστε να αποφευχθεί η όχληση. Τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών βρίσκονται στα χέρια των καταγγελλόντων.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να απευθυνθούν στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας».
Η απάντηση της LAMDA
Ερωτήματα απευθύναμε και στην Lamda Development, για τον βαθμό στον οποίον η ίδια τηρεί τις περιβαλλοντικές της υποχρεώσεις, ώστε να περιοριστούν κατά το δυνατό οι εκπομπές σκόνης. Τα ερωτήματα αφορούσαν μεταξύ άλλων τη συχνότητα διαβροχής ή/και υδροσποράς, την κάλυψη οχημάτων που μεταφέρουν χώματα, όπως και την καθαριότητα των οχημάτων που αξιοποιούνται για τις εργασίες. Ακόμη θέσαμε ερωτήσεις και για την τοποθέτηση ηχοπετασμάτων στο σημείο του εργοταξίου που συνορεύει με την περιοχή του Παλιού Αλίμου.
H εταιρεία απάντησε τα παρακάτω, ενώ μας παρέπεμψε στις περιβαλλοντικές μετρήσεις που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα της:
«Κατανοούμε απολύτως την ενόχληση που μπορεί να προκαλεί ο κατασκευαστικός θόρυβος στους κατοίκους γειτονικών περιοχών. Αν και το μέγεθος του έργου καθιστά ορισμένους ήχους αναπόφευκτους, λαμβάνουμε συνεχώς μέτρα για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων. Στο πλαίσιο αυτό, προχωρούμε άμεσα στην τοποθέτηση ηχοπετασμάτων ξεκινώντας από την πλευρά του Παλιού Αλίμου. Η επιλογή αυτή αντικατοπτρίζει την προτεραιότητα που δίνουμε σε σημεία όπου διαπιστώνεται εντονότερη ανάγκη και επιβεβαιώνει τη βούλησή μας να ακούμε και να ανταποκρινόμαστε στα αιτήματα των τοπικών κοινωνιών.
Η πρόληψη και ο περιορισμός της σκόνης αποτελoύν για εμάς υψηλή προτεραιότητα. Πραγματοποιούμε καθημερινές διαβροχές με υδροφόρες σε εργοτάξια και μη ασφαλτοστρωμένες επιφάνειες, ενώ έχουν εγκατασταθεί μόνιμα συστήματα διαβροχής τύπου μπεκ. Επιπλέον, εφαρμόζεται υδροσπορά στους προσωρινούς χωμάτινους σωρούς που διατηρούνται εντός του ακινήτου για μελλοντική επαναχρησιμοποίηση στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η διασπορά σκόνης και αποφεύγονται οι συχνές μετακινήσεις βαρέων οχημάτων, γεγονός που περιορίζει σημαντικά την κυκλοφοριακή επιβάρυνση και την όχληση στις γύρω κατοικημένες περιοχές. Αναγνωρίζοντας τη γενικότερη περιβαλλοντική διάσταση της αυξημένης κατανάλωσης ύδατος, καταβάλλουμε διαρκή προσπάθεια να εξισορροπήσουμε την ανάγκη περιορισμού της σκόνης με την υπεύθυνη χρήση των φυσικών πόρων.
Τα οχήματα που εξέρχονται από το εργοτάξιο περνούν από αυτόματα συστήματα πλύσης τροχών, ενώ προβλέπεται η τοποθέτηση και πρόσθετων, όπου απαιτείται. Εντός του εργοταξίου εφαρμόζονται αυστηρά όρια ταχύτητας και όλα τα φορτηγά είναι καλυμμένα με μουσαμά. Αναφορικά με τους δρόμους εκτός του εργοταξίου, πραγματοποιούμε καθαρισμούς με χρήση ειδικών πλυστικών και σαρώθρων, ανταποκρινόμενοι άμεσα στις ανάγκες της περιοχής και στο αίσθημα ευθύνης απέναντι στις γειτονικές κοινότητες.
Θα θέλαμε να τονίσουμε ότι εφαρμόζουμε πλήρως την περιβαλλοντική νομοθεσία και λαμβάνουμε διαρκώς μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων του έργου στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Προς ενημέρωση του κοινού, αναρτούμε τις σχετικές περιβαλλοντικές μετρήσεις στην ιστοσελίδα μας.
