Φορολογικές ακροβασίες σε δύο τροχούς

Η εταιρεία Lime, που πρώτη έφερε στην Ελλάδα τα ενοικιαζόμενα ηλεκτρικά πατίνια, δεν εκδίδει αποδείξεις ούτε κάνει δήλωση ΦΠΑ. Η Hive, που ακολούθησε και λάνσαρε τα πατίνια της τον Φεβρουάριο του 2019, συστάθηκε ως νομικό πρόσωπο στην Ελλάδα αρκετά αργότερα, μόλις την περασμένη Τετάρτη 8 Μαϊου 2019.
Χρόνος ανάγνωσης: 
9
'
Τα ενοικιαζόμενα ηλεκτρικά πατίνια βρίσκονται πλέον στις περισσότερες μεγάλες ευρωπαϊκές και άλλες πόλεις. [Tobias Schwarz/AFP]

Aυξανόμενο εμφανίζεται το ενδιαφέρον των εταιρειών μίσθωσης ηλεκτρικών πατινιών για την ελληνική αγορά, καθώς πέραν των δύο εταιρειών που προσφέρουν ήδη σχετικές υπηρεσίες στην Ελλάδα, αναμένεται εντός της εβδομάδας η άφιξη και νέου παίκτη.

Την ίδια στιγμή, όμως, ορισμένα γκρίζα σημεία φαίνεται να υπάρχουν γύρω από την λειτουργία των εταιρειών που δραστηριοποιούνται σήμερα στην χώρα. Το inside story παρουσιάζει το πώς έχουν τα πράγματα, μισό περίπου χρόνο αφότου τα ηλεκτρικά πατίνια μπήκαν στην ζωή μας για τα καλά.

Η Lime δεν αποδίδει ΦΠΑ

H Lime είναι η πρώτη εταιρεία του χώρου που ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στην Ελλάδα. Η μεγάλη πολυεθνική εταιρεία, με αξία που υπολογίζεται πως αγγίζει τα 2,5 δισ. δολάρια και παρουσία σε τουλάχιστον 140 αγορές, ίδρυσε το δικό της παράρτημα στην Ελλάδα στις 13 Νοεμβρίου 2018. Η «Lime Transportation Technology» (διακριτικός τίτλος: «Lime») είναι Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ), εδρεύει στην Αττική, και έχει αρχικό κεφάλαιο ύψους 10.000 ευρώ.

Η Lime ξεκίνησε να προσφέρει ηλεκτρικά πατίνια προς ενοικίαση μέσω της ηλεκτρονικής της εφαρμογής πρώτα στην Θεσσαλονίκη, τον Δεκέμβριο του 2018, και ύστερα στην Αθήνα, τον Ιανουάριο του 2019. Σύμφωνα με πληροφορίες του inside story, ωστόσο, ύστερα από σχεδόν μισό χρόνο παρουσίας στην ελληνική αγορά, η Lime δεν έχει έως και σήμερα αποδώσει ΦΠΑ στο ελληνικό Δημόσιο.

Για την ακρίβεια, καθώς η «Lime Transportation Technology» είναι με βάση το καταστατικό της Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ), καλείται όπως οι εταιρείες που υπάγονται στο συγκεκριμένο καθεστώς να υποβάλλει δήλωση ΦΠΑ όχι κάθε τρεις μήνες, όπως π.χ. ισχύει με τις Ομόρρυθμες Εταιρείες (ΟΕ), αλλά κάθε μήνα. Όμως στους έξι μήνες που έχουν μεσολαβήσει από την ημερομηνία ίδρυσής της μέχρι σήμερα, η εταιρεία δεν έχει πραγματοποιήσει καμία δήλωση ΦΠΑ.

Το inside story απευθύνθηκε σε οικονομοτεχνικούς συμβούλους, αναζητώντας μιαν εξήγηση, σχετικά με την μη υποβολή δήλωσης ΦΠΑ από την εταιρεία. Σύμφωνα με όσα μας μετέφεραν, η Lime θα μπορούσε να έχει ζητήσει εξαίρεση από το καθεστώς του ΦΠΑ λόγω χαμηλού τζίρου, εάν τα ακαθάριστα έσοδά της δεν ξεπερνούσαν τις 10.000 ευρώ (απαλλαγή για μικρές επιχειρήσεις). Σύμφωνα με τις πληροφορίες του inside story όμως, η εταιρεία δεν φαίνεται να έχει ζητήσει τέτοια απαλλαγή, ενώ και το όριο των 10.000 ευρώ αφενός κρίνεται πολύ χαμηλό για τα δικά της περιθώρια κέρδους, αφετέρου δεν αιτιολογεί το ενδιαφέρον της εταιρείας για παροχή υπηρεσιών στην ελληνική αγορά.

Στην συνέχεια απευθυνθήκαμε στην ίδια τη Lime.

Δύο αντιφατικές μεταξύ τους απαντήσεις

Η εταιρεία «Lime Transportation Technology» υπάγεται στην Δ.Ο.Υ. Χαλανδρίου και δηλώνει ως έδρα της τα γραφεία της ελεγκτικής εταιρείας PwC στην λεωφόρο Κηφισίας. Το inside story επισκέφθηκε τα γραφεία της PwC και ζήτησε να συνομιλήσει με κάποιον από την Lime, αναφέροντας και το όνομα του ξένου υπηκόου που εμφανίζεται ως ο διαχειριστής της εγχώριας εταιρείας. Οι άνθρωποι από την ασφάλεια στην είσοδο, όμως, κοιτάζοντας την λίστα με τα ονόματα των ανθρώπων που έχουν πρόσβαση στο κτίριο, δήλωσαν πλήρη άγνοια.

Καθώς στην ιστοσελίδα της εταιρείας δεν υπάρχει κάποιο τηλέφωνο επικοινωνίας, απευθυνθήκαμε στην εταιρεία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ήρθαμε σε επαφή με μια ελληνική εταιρεία επικοινωνίας, η οποία είναι υπεύθυνη για την εκπροσώπηση της εταιρείας στην εγχώρια αγορά. Αναφέραμε τις πληροφορίες που βρίσκονται στην διάθεσή μας, ζητώντας να λάβουμε μιαν απάντηση σχετικά με την απόδοση ΦΠΑ στην Ελλάδα.

Λάβαμε την εξής απάντηση:

«Καθώς η Lime έχει δεσμευτεί πλήρως να εκπληρώνει τις φορολογικές της υποχρεώσεις σε κάθε χώρα που δραστηριοποιείται ανά τον κόσμο, στην Ελλάδα βρισκόμαστε στη διαδικασία εγγραφής για τον ΦΠΑ και θα καταθέσουμε την πληρωμή του (ΦΠΑ) μόλις η εγγραφή μας εγκριθεί από την αρμόδια φορολογική Αρχή».

Από την απάντηση προκύπτει πως η εταιρεία φέρεται να ξεκίνησε να δραστηριοποιείται, να παρέχει υπηρεσίες και να αμείβεται γι’ αυτές, προτού ολοκληρωθεί η εγγραφή της από την αρμόδια φορολογική αρχή. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει η συγκεκριμένη απάντηση, αν διαβαστεί δίπλα στην απάντηση που μας έδωσε η εταιρεία πριν από δυόμισι περίπου μήνες, όταν στα πλαίσια ρεπορτάζ μας είχαμε επικοινωνήσει και πάλι μαζί της και θέσαμε το ζήτημα της απόδοσης ΦΠΑ.

Τότε, η εταιρεία μας είχε απαντήσει: «Η Lime είναι πλήρως συμμορφωμένη με τις φορολογικές υποχρεώσεις της στην Ελλάδα και πληρώνει φόρους σύμφωνα με τις ισχύουσες φορολογικές διατάξεις».

Τα χρήματα πηγαίνουν Ολλανδία

Το γεγονός πως η Lime δεν έχει καν υποβάλει δήλωση ούτε έχει αποδώσει ΦΠΑ έως και σήμερα προκαλεί ερωτηματικά για έναν ακόμη λόγο: η χρέωση για την παροχή των υπηρεσιών της Lime στην Ελλάδα, φέρεται να γίνεται απευθείας όχι από την εγχώρια εταιρεία, αλλά από μια εταιρεία του εξωτερικού.

Συγκεκριμένα, όπως φαίνεται από την εικόνα που ακολουθεί (που προέρχεται από το επιβεβαιωτικό email μετά από συναλλαγή με κάρτα, από την υπηρεσία winbank της τράπεζας Πειραιώς) τα έσοδα για υπηρεσίες που παρέχονται στην Ελλάδα εισπράττει μια ολλανδική εταιρεία, επίσης περιορισμένης ευθύνης. Πρόκειται για την εταιρεία που κατέχει και το 99,9% των μετοχών της εγχώριας ΕΠΕ.

Σημειώνεται πως ο Φ.Π.Α. στην Ολλανδία βρίσκεται στο 21%. Οπότε, εκτός των άλλων η εταιρεία έχει με αυτόν τον τρόπο ένα σχετικά υψηλότερο περιθώριο κέρδους, σε σύγκριση με το εάν η υπηρεσία χρεωνόταν στην Ελλάδα, όπου ο Φ.Π.Α. είναι 24%.

Ταυτόχρονα, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι για την πραγματοποίηση μιας συναλλαγής με την εταιρεία μέσω της εφαρμογής, ο χρήστης δεν λαμβάνει κάποιας μορφής απόδειξη στο email του. Όταν π.χ. κάποιος χρησιμοποιούσε την εφαρμογή Uber, στην συνέχεια στον λογαριασμό του υπήρχε ένα σημείο στο οποίο μπορούσε να δει τις αποδείξεις για τις διαδρομές που είχε πραγματοποιήσει, στις οποίες αναφερόταν και ο ΦΠΑ που αναλογούσε στο ποσό που είχε πληρώσει.

Όσον αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές, λίγο πριν το τέλος του περασμένου μήνα η εγχώρια Lime υπέβαλε Δήλωση Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών, και ένα ποσό που ξεπερνά ελαφρώς τις 12.000 ευρώ.

Hive μέσω Taxibeat

Αντίπαλο δέος της Lime στην ελληνική αγορά αποτελεί η εταιρεία Hive, τα ηλεκτρικά πατίνια της οποίας προσφέρονται σε κεντρικά σημεία της Αθήνας εδώ και δύο περίπου μήνες.

Η συνέντευξη Τύπου για την έναρξη παροχής υπηρεσιών από την Hive στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2019, στην Τεχνόπολη, και τις αμέσως επόμενες ημέρες τα πατίνια με τον κιτρινόμαυρο σκελετό εμφανίστηκαν στα κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας, πλάι στα ασπρο-πράσινα της Lime. Όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), η εταιρεία «Ride Hive Μονοπρόσωπη Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία» (διακριτικός τίτλος: «Ride Hive») συστάθηκε μόλις την περασμένη Τετάρτη, στις 8 Μαΐου 2019.

Σκοπός της εταιρείας «Ride Hive Μονοπρόσωπη Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία»
  α) Η ανάπτυξη, παροχή και διανομή προϊόντων συμπεριλαμβανομένου του λογισμικού (software), προσφορών υπηρεσιών και υπηρεσιών στον επιχειρηματικό τομέα των «Νέων Μέσων» («New Media»), ιδίως στον τομέα του «Κινητού διαδικτύου» («Mobile Internet») και σχετικές υπηρεσίες με τις προαναφερθείσες δραστηριότητες, ιδίως υπηρεσίες υποστήριξης, διανομής και μάρκετινγκ, εμπορία και χορήγηση αδείας για την χρήση λογισμικού. β) Η ενοικίαση ηλεκτρονικών σκούτερ (Ε-Scooters) στους χρήστες και η αγοραπωλησία των ηλεκτρονικών σκούτερ (Ε-Scooters) και οι σχετικές υπηρεσίες με τις προαναφερθείσες δραστηριότητες, ιδίως υπηρεσίες υποστήριξης, διανομής και μάρκετινγκ.

Η εταιρεία έχει κεφάλαιο ύψους 3.000 ευρώ, διαιρούμενο σε τρεις χιλιάδες (3.000) εταιρικά μερίδια, ονομαστικής αξίας ενός (1) ευρώ το καθένα. Το συγκεκριμένο κεφάλαιο καταβλήθηκε από τον μοναδικό της εταίρο, την εταιρεία «Ride Hive Operations SL», που εδρεύει στην Ισπανία και συγκεκριμένα στην Βαρκελώνη. Διαχειριστές της ελληνικής εταιρείας είναι τρεις άνδρες: ένας Έλληνας, ένας Ισπανός, και ένας γερμανός πολίτης.

Το inside story είχε επικοινωνήσει πριν μερικές εβδομάδες με την Hive, ζητώντας να πληροφορηθεί σχετικά με το καθεστώς παροχής υπηρεσιών – πριν από τη σύσταση της εταιρείας. Είχαμε λάβει την κάτωθι διευκρινιστική απάντηση, στις 4 Απριλίου 2019:

«Η hive ανήκει στο Free Now Group, με μετόχους τις BMW και Daimler. Η υπηρεσία ξεκίνησε να λειτουργεί μέσω της Taxibeat Ltd., θυγατρικής του Free Now Group στην Ελλάδα. Η hive έχει ξεκινήσει όλες τις αναγκαίες ενέργειες για την απόκτηση του δικού της ΑΦΜ ως ξεχωριστή εταιρική οντότητα, και αναμένει να ολοκληρωθεί η διαδικασία στην αρμόδια ΔΟΥ».

Η σχέση της Hive με την Taxibeat δεν αποτελεί μυστικό: αναφέρεται στους όρους χρήσης, στην ιστοσελίδα της εταιρείας, αλλά και στα e-mails που λαμβάνουν οι χρήστες, στα οποία καταγράφονται τα στοιχεία της διαδρομής που πραγματοποίησαν. Επιβεβαιώνεται επίσης από την εκδήλωση που πραγματοποίησε η εταιρεία διαμεσολάβησης για την παροχή υπηρεσιών ταξί, περίπου έναν μήνα πριν τα πατίνια Hive λανσαριστούν στην ελληνική αγορά.

Τότε, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε προς τιμή των οδηγών ταξί που χρησιμοποιούν την εφαρμογή Beat και είχαν την καλύτερη επίδοση, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τα πατίνια που επρόκειτο να γνωρίσει λίγο μετά και το αθηναϊκό κοινό. Επίσης, η έδρα της Hive βρίσκεται στην ίδια διεύθυνση με την Taxibeat, στα γραφεία της εταιρείας στο κέντρο της Αθήνας.

Η άφιξη μιας κυπριακής εταιρείας

Πριν από μια περίπου εβδομάδα, και η κυπριακή εταιρεία Mr. Pengu αποκάλυψε τα σχέδιά της για δραστηριοποίηση στην εγχώρια αγορά παροχής ηλεκτρικών πατινιών προς ενοικίαση.

Στην Κύπρο, η Mr. Pengu δραστηριοποιείται στην πραγματοποίηση delivery διαφόρων καθημερινών ειδών (π.χ. φάρμακα, τρόφιμα, κ.λπ.), μέσα σε 30 λεπτά από την πραγματοποίηση μιας παραγγελίας μέσω της ηλεκτρονικής της εφαρμογής. Τον Απρίλιο η εταιρεία έλαβε χρηματοδότηση ύψους 1,5 εκατ. ευρώ και αναμένεται να λάβει ακόμη 1,5 εκατ. ευρώ, από την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο εντός του 2019.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία παράδοσης διαφόρων προϊόντων παρέχεται από τον Ιανουάριο και στην Αθήνα. Στις 15 Μαΐου, η εταιρεία θα προχωρήσει και στο λανσάρισμα των δικών της πατινιών στην πρωτεύουσα. Με βάση την ανακοίνωσή της, η κύρια διαφοροποίηση από τις ανταγωνίστριες θα αφορά κατά πρώτον τη διάρκεια της μίσθωσης, που θα είναι μεγαλύτερη από τις ήδη προσφερόμενες και κατά δεύτερον, τον τρόπο με τον οποίον ένας χρήστης θα μπορεί να παραλάβει ή να αφήσει ένα ηλεκτρικό πατίνι.

Όπως αναφέρεται:

«Ενοικίαση για μέρα ή περισσότερο. Όταν τελειώσετε, ενημερώστε μας και θα πάρουμε τα penguins. Μπορείτε να νοικιάσετε ξανά ανά πάσα στιγμή. Πείτε μας πού θέλετε να παραδοθεί το προσωπικό σας Penguin και θα το κάνουμε»

Το κόστος για την ημερήσια ενοικίαση θα ανέρχεται στα 9,00 ευρώ. Για την παράδοση πατινιού σε σημείο επιλογής του χρήστη θα υπάρχει κόστος 2 ευρώ. Αν όμως το πατίνι παραδοθεί φορτισμένο μετά την ολοκλήρωση της ενοικίασης, το κόστος των 2 ευρώ θα μηδενίζεται (επιστρέφονται τα δύο ευρώ). Όπως όμως αναφέρουν πηγές της αγοράς στο inside story, καλό είναι «να κρατάμε επιφυλάξεις» ως προς την συγκεκριμένη ημερομηνία εμφάνισης των «πιγκουίνων», γιατί η επικείμενη άφιξη της Mr. Pengu στην Ελλάδα ακούγεται εδώ και αρκετούς μήνες, ήδη πριν την εμφάνιση των Lime και Hive.

Υπάρχουν πράγματι περιθώρια κέρδους;

Τι είναι αυτό που κεντρίζει το ενδιαφέρον των εταιρειών για δραστηριοποίηση στην Ελλάδα, παρά τα δεκάδες περιστατικά φθορών και βανδαλισμού που έχουν παρατηρηθεί, ήδη από τις πρώτες ημέρες της παρουσίας των πατινιών; Γεγονός είναι πως η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση: οι εταιρείες παροχής ηλεκτρικών πατινιών προς ενοικίαση επεκτείνουν ταχύτατα τη δραστηριότητά τους σε ολόκληρο τον κόσμο. Έτσι, παρότι μετρούν μόλις δύο χρόνια ζωής, η αθροιστική αξία των κορυφαίων εξ αυτών ανέρχεται ήδη σε αρκετά δισ. ευρώ.

Ίσως όχι άδικα, θεωρούνται το μέλλον στον τομέα της τεχνολογικής καινοτομίας, και φιλοδοξούν να αλλάξουν κομβικά τον τρόπο μετακίνησής μας στο αστικό περιβάλλον. Έχουν συγκεντρώσει πάνω τους το επενδυτικό ενδιαφέρον, όπως ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια με τις εταιρείες-κολοσσούς στο ridesharing, όπως η Uber και η Lyft, οι οποίες με την σειρά τους σπεύδουν να επενδύσουν στον τομέα.

Με τις εταιρείες ridesharing έχουν όμως και άλλα δύο κοινά: το πρώτο είναι πως δεν είναι κερδοφόρες, αλλά «μπαίνουν μέσα». Ακόμα, φαντάζει αβέβαιο εάν μένοντας στο υφιστάμενο επιχειρηματικό μοντέλο, θα μπορέσουν να αποπληρώσουν τις επενδύσεις που έχουν κάνει.

Σε ένα πρόσφατο βίντεο του αμερικανικού μέσου The Verge, το οποίο ειδικεύεται σε ζητήματα τεχνολογίας, παρουσιάζεται ο λόγος που η παροχή ηλεκτρικών σκούτερ προς ενοικίαση δεν αποτελεί σήμερα βιώσιμη υπηρεσία. Ο τίτλος του βίντεο είναι «Τα ηλεκτρικά πατίνια ίσως να μην βρίσκονται ανάμεσά μας για πολύ».

Η εξήγηση που παρουσιάζεται στο βίντεο είναι απλή: κάθε ηλεκτρικό πατίνι που διατίθεται από μια εταιρεία προς ενοικίαση, καλείται στον χρόνο της «ζωής» του να πραγματοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερες διαδρομές, προκειμένου να καταστεί δυνατόν αρχικά να καλυφθούν τα έξοδα που σχετίζονται με αυτό (π.χ. η αγορά του, η ανάπτυξη του λογισμικού), και στη συνέχεια να προσφέρει κέρδος.

Ωστόσο, οι διαδρομές που πραγματοποιούνται με τα ηλεκτρικά σκούτερ δεν δείχνουν να επαρκούν για να καλυφθούν τα έξοδα. Τον Οκτώβριο του 2018, αναφέρθηκε πως η Bird, κολοσσός του χώρου, ξόδευε 551 δολάρια μόνο για την αγορά κάθε της πατινιού, και είχε στόχο να ρίξει την τιμή αγοράς στα 360 δολάρια. Προκειμένου να βγουν τα έξοδα της τιμής αγοράς, λοιπόν, θα πρέπει να πραγματοποιούνται 5 διαδρομές/ημέρες για 5 μήνες.

Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν γίνει, ωστόσο, το ανώτατο διάστημα ζωής ενός σκούτερ είναι μόλις 28,8 ημέρες. Υπολογίζοντας 3,5 διαδρομές την ημέρα, με μέση τιμή διαδρομής στα 2,32 δολάρια, σε αυτό το διάστημα η εταιρεία θα βγάλει μόλις 67 δολάρια. Ακόμη και αν τα αγόραζε στην κατώτατη τιμή των 360, πρόκειται για 300 ευρώ λιγότερα από τα έξοδα του σκούτερ και μόνο.

Μια δεύτερη πτυχή αφορά την χρήση των σκούτερ: αρχικά προορίζονταν για έναν μόνο αναβάτη, με συγκεκριμένο βάρος, και με χαλαρή χρήση σε ευθεία επιφάνεια. Όμως, αυτήν την στιγμή τα σκούτερ χρησιμοποιούνται εξίσου σε ανηφόρες και επιφάνειες κατάλληλες και μη, δέχονται κραδασμούς λόγω αυτής της χρήσης τους, και, κυρίως, έχει δημιουργηθεί μια ιδιότυπη μόδα που θέλει πολλούς να τους δημιουργούν φθορές ή να τα καταστρέφουν.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Tony Ho, διευθύνοντα συμβούλου της Segway-Ninebot, η οποία προμηθεύει τέτοιου είδους οχήματα σε εταιρείες όπως η Lime και η Hive: «Νομίζω πως το εάν το συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο καθαυτό είναι βιώσιμο, είναι αμφισβητήσιμο».

Εικόνα malichudis
Γεννήθηκε το 1992. Σπούδασε Επικοινωνία και Πολιτισμό στο Πάντειο, όπου συνέχισε με μεταπτυχιακό στις Σπουδές Φύλου και την Ανθρωπολογία. Έχει εργαστεί στην ελληνική έκδοση της The Huffington Post και το Κανάλι Ένα 90,4 FM. Κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα Μέσα.

Διαβάστε ακόμα

Σχόλια

Εικόνα Anonymous
2

Σας πείσαμε; Εμείς σας θέλουμε μαζί μας!
Χωρίς τους υποστηρικτές μας
δεν μπορούμε να υπάρχουμε.